Üniversite diploması AB'de işsizliği azaltıyor, Türkiye'de ise artırıyor

Avrupa genelinde üniversite diploması, işsiz kalma ihtimalini azaltıyor. Ancak 2024 itibarıyla bu durumun geçerli olmadığı tek ülke Türkiye.

Eurostat verilerine göre, Türkiye’de üniversite mezunlarının işsizlik oranı yüzde 9,2 iken, genel nüfusun işsizlik oranı yüzde 8,8. Bu oran, Avrupa’daki 33 ülke arasında yalnızca Türkiye’de bu şekilde. Avrupa Birliği ortalamasında ise üniversite mezunlarının işsizlik oranı yüzde 3,8; genel nüfusta ise yüzde 5,9. Yani AB’de diploma sahibi olmak, işsizlik riskini ortalama yüzde 55 oranında azaltıyor.

TÜRKİYE, İŞSİZLİK ORANINDA TERSİNE DÖNEN TEK ÜLKE

Rapora göre, üniversite mezunları ile genel nüfus arasında işsizlik oranı farkı neredeyse her ülkede mezunlar lehine. İspanya’da bu fark yüzde 4,5 puana kadar çıkarken, Türkiye'de -0,4 puanla mezunlar aleyhine bir tablo ortaya çıkıyor.

OECD: KALİTE VE UYGUNLUK SORUNU VAR

OECD yetkilileri yaptıkları değerlendirmede, bu ters oranın “olağan dışı ve kaygı verici” olduğunu belirtti. Uzmanlara göre bu tablonun arkasındaki temel nedenler şunlar:

• Yükseköğretimin hızlı ve kontrolsüz şekilde yaygınlaşması
• Eğitim programlarının iş piyasasıyla uyumlu olmaması
• Nitelikli iş gücü yerine kâğıt üzerinde mezun üretimi
• Pratikten uzak, teorik bilgiye dayalı müfredatlar
• Yetersiz rehberlik ve kariyer planlaması sistemleri

Bu durum, gençlerin üniversite mezunu olmalarına rağmen istihdama katılamamalarına neden oluyor. Özellikle yeni mezunlar arasında işsizlik oranı çok daha yüksek.

21 YILDIR DEVAM EDEN BİR SORUN

Eurostat verileri, 2004’ten bu yana 33 Avrupa ülkesini izliyor. 2004–2024 döneminde üniversite mezunlarının genel nüfustan daha yüksek işsizlik oranına sahip olduğu tek ülke yine Türkiye.