Çalışan yabancı işçi sayısı 63 bin, yerli işçi ise 78 bin

Merkez Bankası tarafından hazırlanan KKTC ekonomisi ve bankacılık sektörü ile ilgili istatistiki verilere ve değerlendirmelere yer verilen 2023 yılının dördüncü çeyreğine ilişkin bülten yayımlandı.

BANKACILIK SEKTÖRÜ

Bankacılık sektörü açısından, 2023 yılının dördüncü çeyreğinde aktif toplamda önemli bir artış yaşandı. Eylül ayı sonundaki seviyeden Aralık ayı sonuna kadar yüzde 14,28'lik bir büyüme gözlendi ve aktif toplam 228 milyar 721 milyon TL'ye yükseldi.

Brüt kredilerdeki artışa rağmen, kredilerin aktif toplam içindeki payı azaldı, bu da kredi talebindeki düşüşün devam ettiğine işaret ediyor. Brüt kredilerin payı yüzde 40,24'e gerilerken, pasif toplamın yüzde 81,64'ünü mevduat oluşturuyor.

Mevduatın yüzde 83,97'si yabancı para, yüzde 16,03'ü Türk parası cinsinden.

Mevduatın büyük bir kısmı yabancı para cinsinden ve krediye dönüşüm oranları farklılık gösteriyor. Yabancı para mevduatının krediye dönüşüm oranı yüzde 36,1 iken, Türk parası mevduatının oranı yüzde 104,49 olarak gerçekleşti.

TURİZM GÖSTERGELERİ

Hava ve deniz yoluyla ülkeye giren yolcu sayısında yüzde 36,3 artış gözlemlendi.

2023 yılında kara kapılarından ülkeye giren kişi sayısında önemli bir artış yaşandı.

Hava ve deniz yolu ile ülkeye gelen yolcu sayısı 2023 yılının Ekim, Kasım ve Aralık aylarında sırasıyla 192 bin 86, 167 bin 325 ve 166 bin 561 olarak gerçekleşti.

2022 yılında, kara kapılarından giren KKTC uyruklular hariç kişi sayısı 3 Milyon 484 bin 382 iken, 2023 yılının aynı döneminde bu rakam 4 Milyon 672 bin 126 olarak gerçekleşmişti.

2023 yılında kara kapılarından girişlere bakıldığında Güney Kıbrıs uyruklu kişilerin 3 Milyon 53 bin 389, diğer ülke vatandaşları ise 2 Milyon 158 bin 588 olarak gerçekleşti.

İSTİHDAM VE ÇALIŞMA HAYATI

2020-2023 yılları arasında çalışma izinli sigortalı sayısındaki değişimde üçüncü ülke uyruklu sigortalılardan kaynaklanan bir artış gözlendi.

Üçüncü ülke uyruklu kayıtlı çalışanın toplam sigortalı çalışanlar içindeki payı yüzde 18,2'ye ulaştı.

Covid-19 salgını öncesinde 119 bin 568 olan sosyal sigortalara kayıtlı çalışan sayısı, 2022 yılı Kasım ayı itibarıyla 127 bin 172 seviyesine, 2023 yılı Kasım ayı itibarı ile de 141 bin 441 seviyesine yükseldi.

YABANCI İŞÇİ SAYISI DAHA AZ...

2022 yılı Kasım ayı ile 2023 yılı aynı ayı arasında çalışma izinli sigortalı çalışan sayısı yüzde 16,89 artarak, 54 bin 355’den, 63 bin 537’ye yükseldi.

KKTC vatandaşı sigortalı çalışan sayısı ise yüzde 6,98 artarak, 72 bin 817’den, 77 bin 904’e yükseldi.

2020-2023 yılları arasında çalışma izinli sigortalı sayısındaki değişimde en büyük payın üçüncü ülke uyruklu sigortalılardan kaynaklandı.

 2020 yılı başında 16 bin 504 olan üçüncü ülke uyruklu sigortalı sayısının, 2022 yılında 18 bin 846’ya, 2023 yılı Kasım ayında ise 25 bin 727 seviyesine ulaştığı ifade edildi.

Aynı dönemde Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sigortalı çalışanların sayısı 35 bin 509’dan 37 bin 810’a yükseldi.

2008 yılında yüzde 3,6 olan üçüncü ülke uyruklu kayıtlı çalışanın, toplam sigortalı çalışanlar içindeki payı 2023 yılına gelindiğinde yüzde 18,2’ye ulaştı.

BÜTÇE VE BORÇLANMA

2023 mali yılında bütçe gelirleri ve giderleri arasındaki açık yüzde 5,7 artışla 263 milyon TL'ye yükseldi.

2023 yılının dördüncü çeyreğinde DİBS ihalesi yoluyla 230,8 milyon TL borçlanıldı ve 836,8 milyon TL net borç geri ödemesi gerçekleştirildi.

2023 yılının dördüncü çeyreğinde Merkez Bankası tarafından Maliye Bakanlığı'na kısa vadeli avans kullandırılmadı.

ENFLASYON ORANLARI

2023 yılı dördüncü çeyreğinde KKTC’de bir önceki aya göre enflasyon oranları Ekim, Kasım ve Aralık aylarında sırasıyla yüzde 1,92, yüzde 4,42 ve yüzde 5,44 olarak gerçekleşti.

2023 yılı dördüncü çeyreğinde, bir önceki yılın aynı ayına göre yıllık enflasyon oranları Ekim ayında yüzde 78,60, Kasım ayında yüzde 81,99 ve Aralık ayında ise yüzde 83,63 olarak gerçekleşti.

Yıllık fiyat artışının en yüksek olduğu sektörler eğitim, lokanta ve oteller, haberleşme ve sağlık oldu.

Yüzde 116,63 ile eğitim, yüzde 111,95 ile lokanta ve oteller, yüzde 111,93 ile haberleşme ve yüzde 96,09 ile sağlık kalemleri oldu.

2023 yılı Aralık ayı sonu itibarıyla en düşük fiyat artışı ise yüzde 64,35 ile gıda ve alkolsüz içecekler kaleminde oldu.