Yeni toplu taşıma sistemi 3 ay içinde hayata geçiyor

KKTC Toplu Taşıma Master Planı, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı ile Düzce Belediyesi iş birliğinde hazırlandı. Amaç; köy–şehir erişimini güçlendirmek, şehir içi toplu taşımayı güvenli, erişilebilir ve izlenebilir hale getirmek.

Ülke Lefkoşa, Girne, Mağusa, İskele ve Güzelyurt–Lefke olmak üzere 5 bölgeye ayrılacak; her bölgede taşımacılar kooperatif çatısı altında birleşecek. Üst otorite; bakanlık, belediye, taşımacı ve üniversite temsilcilerinden oluşacak.

Elektronik ücret toplama ve dijital takip sistemi kurulacak. Araçlar tek model/tek renk olacak, sağdan direksiyon şartı getirilecek, hedef 0–5 yaş aralığında araç kullanımı. Ortaokul–lise öğrencileri kartlı sistemle ücretsiz taşınacak; Eğitim Bakanlığı’ndan 350 milyon TL aktarılması ve yılda ~700 milyon TL tasarruf sağlanması planlanıyor.

Veri toplama çalışmaları 67 bin günlük yolcu hareketliliği ortaya koydu. Planın 3 ay içinde tamamlanarak hayata geçmesi hedefleniyor. Beklenen yararlar; düzenli, güvenli ve şeffaf toplu taşıma, kırsal erişim artışı ve mali tasarruf. Zorluklar ise kooperatif geçişi, araç yenileme maliyeti ve teknik altyapı uyumu.

Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı ile Düzce Belediyesi arasında Mayıs 2023'te imzalanan işbirliği protokolü çerçevesinde hazırlanan “KKTC Toplu Taşıma Master Planı”nda veri toplama ve konuyla ilgili tarafların görüşlerin alınması aşamaları tamamlandı.

Düzce Ulaşım A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Ilıcalı, master planında bugüne kadar yapılan çalışmalar, KKTC’nin toplu taşıma yapısı, sorunları ve master planda hedeflenen çözüm önerileri hakkında Türk Ajansı Kıbrıs (TAK) muhabirine açıklamalarda bulundu.

Düzce Belediyesi tarafından projenin hazırlanmasıyla ilgili görevlendirilen Bekir Ilıcalı, Türkiye’de 40’a yakın şehirde toplu taşımacılık konusunda çalışma yaptığını ve Mayıs 2023 itibarıyla da KKTC’de toplu taşıma master planının çalışmalarına başladıklarını kaydetti.

Projenin ilk aşamasının mevcut verilerin toplanması olduğunu işaret eden Ilıcalı, bu kapsamda şehirlerin çekim noktaları, mevcut toplu taşıma yerleri, eğitim taşımacılığı, üniversitelerin yürüttüğü taşımacılık, şehirlerin imar planları gibi konularda veri topladıklarını söyledi.

Ilıcalı, daha sonra Mayıs ve Ekim aylarında iki bölümlü bir saha çalışması yaptıklarını, burada yaklaşık 30 kişilik ekiplerle üçer hafta boyunca hem üniversitelerde, hem de serbest toplu taşımacılıkta her durakta kaç yolcunun inip-bindiği, hangi güzergahların, hangi saatlerde kullanıldığı gibi konularda veri toplandığını dile getirdi.

Tüm bu çalışmalar sonucunda ülkenin toplu taşıma yapısı, sorunları ve potansiyeli hakkında bilgi edindiklerini anlatan Ilıcalı, bu sayede ülkede toplu taşımacılığa dair nasıl bir sitem kurulması gerektiği ve bunun için yapılması gerekenleri saptadıklarını anlattı.

“KÖYLERDE HİÇBİR ŞEKİLDE TOPLU TAŞIMA HİZMETİ YOK”

Bekir Ilıcalı, ülke genelinde üniversitelerin yaptığı taşımacılık da dâhil olmak üzere günlük 67 bin dolayında toplu taşımacılık hareketliliği olduğuna dikkat çekti.

Ilıcalı şöyle devam etti:

“Lefkoşa'da iyi kötü bir sistem var ama diğerlerinde yok. Mağusa’da, Doğu Akdeniz Üniversitesi otobüsleri var. Sivil halk da bu otobüslere biniyor. Girne'de de kısmen bir sistem var. Girne-Lapta arasında araçlar var ama Çatalköy tarafına yok. Mağusa, İskele, Güzelyurt ve Lefke'de bir toplu taşıma sisteminden bahsetmek mümkün değil. Köylerde hiçbir şekilde toplu taşıma hizmeti yok. İnsanlar çok büyük mağduriyet yaşıyor.”

Bekir Ilıcalı, hazırladıkları proje kapsamında her bir şehrin köylerle olan bağlantılarını, şehir içerisindeki hatları, sefer saatlerini, otobüslerin seferini kaç dakikada tamamlayacağını, hangi güzergâhları/yolları izleyeceğini içeren bir hareket sefer işletim sistemini hazırladıklarını açıkladı.

Mevcut toplu taşımacılığın aynı zamanda halkın kolayca anlayıp, kullanabileceği bir yapıda olmadığını da işaret eden Ilıcalı, projenin hayata geçmesiyle köyde yaşayanların kent merkezine günün belli saatlerinde daha rahat gidip gelebileceklerini, şehir içindeki toplu taşıma sisteminin ise çok daha erişilebilir olacağını ve her caddeden otobüslerin geçeceğini aktardı.