Bugün Nevruz Bayramı...

Haber Merkezi

"Yeni gün" anlamına gelen Nevruz Bayramı, doğanın canlanmasıyla yeni bir yılın başladığına inanılır.

Çeşitli ritüellerle kutlanan Nevruz'da, demir döğmek, ateşten atlamak, suya atlamak, "nevruz sofrası"nda topluca oturmak, yumurta tokuşturmak gibi gelenekler bulunuyor.

TÖRE'DEN NEVRUZ MESAJI

Cumhuriyet Meclisi Başkanı Zorlu Töre, Nevruz Bayramı dolayısıyla mesaj yayımladı.

Töre mesajında, ''milletimizi ortak amaç ve kaderde buluşturan köklü bir kaynaşma fırsatı olması bakımından çok önemli olan Nevruz Bayramını en içten dileklerimle kutluyorum.” ifadeleri kullandı.

BÜSKÜVÜTÇÜ: TÜRKİ CUMHURİYETLERE HUZUR GETİRSİN

Milliyetçi Demokrasi Partisi Genel Başkanı Buray Büsküvütçü, ''barışın, huzurun, kardeşliğin,  güzel ve sıcak günlerin habercisi Nevruz’un başta milletimiz olmak üzere, dost ve kardeş Türki Cumhuriyetlerine ve tüm coğrafyamıza huzur ve mutluluk getirmesi dileğiyle, Kıbrıs Türk halkının Nevruz Bayramı’nı kutlarım.'' mesajını paylaştı.

KÖKLÜ BİR GEÇMİŞİ VAR

Nevruz Bayramı, birçok kültürde ve coğrafyada önemli bir yer tutan ve çeşitli ritüellerle 18 asırdan fazla süredir kutlanıyor.

Baharın müjdecisi olarak kabul edilir ve tabiatın uyanışı ile birlikte yeni bir yılın başlangıcını simgeler.

Bu bayram, genel olarak baharın gelişi, yeniden doğuş ve bolluk bereketi temsil ediyor.

Çin kaynaklarında, milattan önce 3. yüzyılda Hunların bahar aylarında şenlik düzenlediğinin yer alması dolayısıyla geçmişi o yıllara kadar dayandırılan nevruz, Türklerin Ergenekon'dan çıkış günü olarak da kabul ediliyor.

2010 yılında Afganistan, Arnavutluk, Hindistan, İran, Kazakistan, Türkmenistan ve Türkiye'nin talebiyle 21 Mart Birleşmiş Milletler tarafından resmi olarak "Uluslararası Nevruz Günü" kabul edildi.

Bu bayram "nevruz", "navruz", "navrız", "novrız", "mevris", "saban toy", “ulusun ulu günü”, "cılgayak" gibi isimlerle anılıyor.

Kelime olarak "yeni gün" anlamına gelen bu özel günde, tabiatın canlanmasıyla yeni bir yılın başladığına ve ne kadar bolluk, bereket, yardımlaşma ve dayanışmayla geçirilirse tüm senenin o şekilde geçeceğine inanılıyor.

KUTLAMALARDAKİ ÇEŞİTLİLİK

Dünyanın en geniş kültürüne sahip Nevruz Bayramı, "kötü söz orucu", "çevre temizliği ve alav alav", "ölü bayramı", "yaşlı ve hastaları ziyaret", "çocuk günü", "gençlik günü" ve "yeddi levin" olmak üzere 7 aşamada icra ediliyor.

Bayramdan 2 hafta önce, inananlar tarafından kötü söz orucu tutuluyor. Bu çerçevede kötü söz konuşmanın günah sayıldığı nevruz boyunca, herkes geçen yılın sıkıntılarını, acılarını unutmaya çalışırken, küs olanlar ise barıştırılıyor.

Uzun ve sert kış aylarından sonra tabiatın baharla yeniden canlanmasını sembolize eden nevruz, Orta Asya'dan Anadolu'ya birçok coğrafyada toplumsal birliği, dayanışmayı, yardımlaşmayı sağlayan içeriğiyle varlığını koruyor.

Nevruz'un kutlamaları genellikle ateş ve su üzerinden atlayarak, özel yemekler hazırlayarak, semeni geleneğiyle tohum çimlendirerek, mezarlık ziyaretleri yaparak, yumurtaları tokuşturarak ve çeşitli spor etkinlikleri, şarkılar, danslar, şiirler ve oyunlarla kutlanır. Bu ritüeller, bolluk, bereket, sağlık ve mutluluğun yeni yılda devam etmesi için dileklerde bulunmayı amaçlanıyor.

Başta Anadolu, Orta Asya ve çeşitli coğrafyalarda kutlanan Nevruz Bayramı'nın ritüelleri de kuşaktan kuşağa aktarılıyor.

Kimi inanışlarda yeni senenin başladığı o güne günahlarından arınmış girmek isteyenler ateşten atlıyor. Yıkanmak ve sudan atlamak da arınmak için yapılan adetler arasında bulunuyor. Ateş ve sudan atlamak tüm nevruz kutlamalarındaki ortak unsurlardan biri olarak dikkati çekiyor.

Bugüne özel kurulan ve 7 çeşit yemeğin bulunduğu "nevruz sofrası"na toplu halde oturuluyor. Yılın bolluk ve bereketle geçmesi için kurulan zengin sofrada, herkes her yemekten yiyerek, senenin o rahatlıkta geçmesini diliyor.

"Semeni" geleneği de uzun yıllardır yaşatılıyor. Bu gelenekte, tarımda bereketli bir yıl dileğiyle, nevruzdan önce kaplarda arpa, buğday çimlendiriliyor ve bunlar sofralara konuluyor.

Yeni yılı yeni kıyafetler giyerek karşılayan insanlar, öncesinde evlerini temizliyor, varsa yıkılan yerleri onarıyor, badanalarını yapıyor. İnsanlar böylece yeni yılda her şeyin yeni olmasına özen gösteriyor.

Nevruzda mezarlık ziyareti de sık görülen ritüellerden. Bu ritüel, ecdatla evladın buluşması olarak görülüyor. Kabir ziyaretlerinde atalara saygı gösteriliyor.

Nevruz Bayramı kutlamalarında yumurtaların tokuşturulması da yaygın görülüyor. Üremeyi ifade eden yumurtalar, bolluk için boyanıyor ve tokuşturuluyor. Ayrıca spor müsabakaları düzenleniyor, şarkılar söylenip dans ediliyor, şairler şiir okuyor.

Nevruzun tarihi Ergenekon'a dayandırıldığından o gün demir dövülerek Ergenekon'dan çıkış da kutlanıyor.

TÜRKLERE GÖRE ERGENEKON BAŞLANGIÇ...

Nevruz'un kökenleri çeşitli efsanelere dayanır. 

İranlılar Nevruz'u ülkeyi tüm canlıları ölüme mahkum eden kıştan kurtaran mitolojik Kral Cemşid'e dayandırıyor. Tarihçiler Cemşid'in Proto-İranlıların avcı-toplayıcı yaşam tarzından yerleşik düzene ve çiftçiliğe geçişi temsil ediyor olabileceğini düşünüyor.

Kürtlerin Nevruz'u dayandırdığı efsaneye göre ise İran'ı zulümle bin yıl yöneten Asur Kralı Dehak'a (Zuhak) toplum dayanamayarak başkaldırıyor ve kral, demirci Kawa tarafından öldürülüyor. Efsaneye göre omuzlarındaki yılanları beslemek için her gün iki kişiyi öldüren Dehak'tan kurtaran ve daha sonra Kawa tarafından eğitilen bir genç ise Kürtlerin atası olarak kabul ediliyor.

Türkler için ise Nevruz kaynağını Göktürklerin yeniden doğuşunu anlatan Ergenekon Destanı'ndan alıyor. Destana göre dik yamaçlı dağlarla çevrili bir vadide 400 yıl kalan Türklerin dağın demir kısmını eriterek kendilerine yol açtıkları, çıktıkları günün 21 Mart olduğu anlatılıyor. Nevruz'un bu nedenle kutlandığına inanılıyor.