Orman Dairesi: Çam kese böceği mücadelesinde kullanılan ilaçların da zararı var

Orman Dairesi, çam keseböceğine karşı verilen mücadele, alınan tedbirler ve yapılacaklar hakkında açıklama yaptı.

Çam keseböceği tırtıllarının, yumurtadan çıkıp çam ağaçları ibrelerinde beslenerek yaşam döngülerini sürdürdükleri belirtilen açıklamada, hava kirliliği, iklim değişikliği ve diğer birçok çevresel faktör nedeniyle, besin zincirinin bir parçası olan birçok böcek türü gibi, Çam Kese Böceği popülasyonunun da aşırı derecede artış gösterdiği zaman, çam ağaçlarına ciddi zararlar verdiği kaydedildi.

"BİRÇOK KURUMDAN BİLGİ ALINIP BİLİMSEL GÖRÜŞLER TAKİP EDİLİYOR"

Orman Dairesi tarafından yürütülen mücadele programının oluşturulmasında üniversitelerden, bilimsel yayınlardan ve TC Orman Genel Müdürlüğünün yürüttüğü model uygulamalardan faydalanıldığı belirtilen açıklamada, ayrıca meslek örgütleri aracılığıyla görüşülen Güney Kıbrıs Orman Dairesi yöneticilerinin yürütmekte olduğu mücadele modeli hakkında bilgi alındığı kaydedildi. Bu kapsamda İki taraflı Çevre Teknik Komitesinin düzenlediği online seminere de katılım sağlanarak, alanında uzman AB bilim insanlarının kendi ülkelerinde yürütülen çalışmalar hakkında verdiği bilgiler ve bilimsel görüşlerin takip edildiği bildirildi.

Ayrıca İki Taraflı Çevre Teknik Komitesi’nin böcek zararlarının kontrolü amacıyla, Çam Keseböceği, Kaktüs Koşnili, Akdeniz Meyve Sineği ve Narenciye zararlılarıyla ilgili projelerin başlatılması konusunda çalıştığı aktarılan açıklamada, bu ve benzeri çok çeşitli kaynaklardan alınan bilgilerin ortak noktaları da şu şekilde belirtildi:

"HİÇBİRİ MUCİZE ÇÖZÜM DEĞİL, YAN ETKİLERİ VAR"

“Bitki zararlılarıyla mücadelede kullanılan insektisitlerin* (kimyasal veya biyolojik) hiçbiri mucize çözüm olmamakla birlikte geçmişte bu şekilde sunulan tüm çözümlerin zaman içerisinde ciddi yan etkileri meydan çıkmıştır. Biyolojik insektisitlerin de zararları konusunda yayınlanmış makaleler mevcuttur ve gelecekte bu konuların daha fazla araştırılmasıyla bu zararları içeren makalelerin artacağı düşünülmektedir.

*Bir tür pestisit olan insektisit, böcek ilacı olarak tanımlanıyor.

Hiçbir yan etkisi olmayan tek çözüm ekosistem içerisinde zararlı organizma/faydalı organizma (doğal düşman) dengesinin sağlanmasından geçmektedir. Doğal alanlarda insektisit kullanımı (kimyasal veya biyolojik) özellikle de çok geniş alanlarda kullanımı ekosistem üzerinde geri dönüşü çok zor hatta imkânsız olabilecek hasarlara yol açmaktadır. 

Yapılacak mücadele şeklinde doğal dengenin (faydalı/zararlı) sağlanmasını teşvik edici/destekleyici metotlara ağırlık verilmelidir. İnsektisit (Biyolojik veya Kimyasal) kullanımı genellikle sadece böceklerin çok yoğun (en yüksek seviyede) zarar meydana getirdiği alanlar için önerilmektedir.”       

YAPILAN ÇALIŞMALAR

Mücadele sezonu için oluşturulan program kapsamında yürütülen çalışmalar şu şekilde açıklandı:

"Yakındoğu Üniversitesi (YDÜ) iş birliğiyle yürütülecek mücadele çalışmalarının planlanmasında ihtiyaç duyulan verilerin sağlanması amacıyla ağustos ayı sonundan itibaren ülke geneli orman alanlarına yerleştirilen ve ekim ayına kadar toplam 1100 adet feromon tableti kullanılarak aktif durumda tutulan toplam 404 adet Funnel tipi feromon tuzağı ile 24,248 adet Çam Kese Böceği Kelebeği yakalanmıştır. Feromon tuzaklarından elde edilen verilerle kelebeklerin uçma zamanı ve bölgesel yoğunlukları tespit edilerek zarar haritaları oluşturulmuştur.

Ekim ayında Dairemizin sorumluluk sahası dışında kalan orman dışı alanlarda (özellikle kentsel alanlarda) çamkese böceği ile gerekli mücadelenin; bu alanlardan sorumlu Belediyeler, Üniversiteler, Okullar vb. ilgili kurumlarca da yürütülmesini sağlamak amacıyla bir genelge hazırlanmış ve bu kurumlara kendi sorumluluk alanları içerisinde hangi aylarda hangi mücadele metodunu yürütebileceklerini içeren teknik bilgi verilmiştir. 

KUŞ TÜRLERİNDEN YARARLANMA

Çam keseböceğinin önemli doğal düşmanlarından olan kuş türlerinin popülasyonunun artırılması ve orman alanlarında uzun süreli barınmasını/üremesini sağlamak amacıyla 500 adet kuş yuvasının imalatı yapılmış ve Taşkent Doğa Parkı iş birliğiyle orman alanlarına yerleştirilmiştir.

Oluşturulan zarar haritalarına göre önemli Çam Keseböceği tahribatı oluşabileceği öngörülen ve özellikle yoğun insan trafiği nedeniyle halk sağlığına tehdit olabilecek meskûn mahal sınırlarındaki orman alanlarının ilaçlanması amacıyla 950 Litre Bacillus thrungiensis var. Kurstaki etkin maddeli biyolojik insektisit temini yapılmış ve yaklaşık 500 hektar alanda yerden ilaçlama uygulaması yapılmıştır.

TEL KAFES UYGULAMASI

Çam Keseböceği ile biyolojik mücadele yöntemlerinden olan Tel Kafes uygulaması gerçekleştirilmek üzere 25 adet tel kafes imalatı yapılmış ve ocak ayı içerisinde orman içerisinde uygun yerlere yerleştirilmiştir. Tel kafes uygulamasında Beşparmak dağlarının batı tarafında ve özellikle Akdeniz köyü bölgesinde Lapta-Alsancak-Çamlıbel belediyesi de Entegre Mücadele Projesine destek vereceğini açıklamıştır. 

PREDATÖR BÖCEK ÜRETİMİ BAŞLIYOR

Taşkent Doğa Parkı ile imzalamış olduğumuz iş birliği protokolü kapsamında kurulması planlanan Predatör Böcek (Calasoma spp.) Üretim Laboratuvarının bina ve teknik ekipman kurulumu tamamlanmış olup şubat ayı içerisinde böcek üretim çalışmalarına başlanıp üretilen böcekler doğaya salınacaktır.”