"Covid-19 pandemisi beyni daha hızlı yaşlandırdı"

Bilim insanları, Covid-19 pandemisinin yarattığı belirsizlik ve uzun süreli izolasyonun, beyin sağlığı üzerinde ciddi sonuçlar doğurduğunu belirtti.

Britanya’daki Nottingham Üniversitesi tarafından yürütülen araştırmaya göre, Covid-19 döneminde insanların beyinleri, 2020 öncesine kıyasla ortalama beş buçuk ay daha hızlı yaşlandı. Bu artış, Covid geçirmeyenlerde de görüldü.

Uzmanlar değişimlerin tersine dönebileceğini söylüyor.

Çalışmada, 15 bin 334 sağlıklı bireyin verileriyle sağlıklı beyin yaşlanmasını tanıyan bir yapay zekâ modeli geliştirdi. Bu model, 996 sağlıklı kişinin beyin taramaları üzerinde uygulandı. Katılımcıların yarısının taramaları pandemi öncesine aitken, diğer yarısının hem pandemi öncesi hem sonrası taramaları incelendi ve iki grubun beyin yaşları karşılaştırıldı.

"İZOLASYON VE BELİRSİZLİĞİN BEYİN SAĞLIĞIMIZI NE KADAR ETKİLEDİĞİNİ GÖSTERİYOR"

Araştırmaya göre, pandemi sürecinde insan beyninin yaşlanma hızı ortalama beş buçuk ay öne çekildi.

Çalışmayı yürüten nörolog Dr. Ali-Reza Mohammadi-Nejad, Nature Communications dergisine verdiği demeçte, “En çok şaşırdığım şey, Covid geçirmemiş bireylerde bile beyin yaşlanma hızının ciddi şekilde artmış olmasıydı. Bu durum, pandemideki izolasyon ve belirsizlik gibi faktörlerin beyin sağlığımızı ne denli etkilediğini gösteriyor” dedi.

Ekipten nörolog Dorothee Auer, verilerin iki zaman noktasına ait olduğunu hatırlatarak, “Gördüğümüz değişikliklerin geri dönebileceğini söylemek mümkün, bu da cesaret verici” değerlendirmesini yaptı.

• Çalışmada beyin yaşındaki artışın, bilişsel performansı mutlaka düşürmediği vurgulandı; bilişsel gerileme yalnızca virüsle enfekte olanlarda saptandı.
• Erkeklerde, gri ve beyaz maddede değişimlerin daha belirgin olduğu raporlandı.
• Yaşlılar ile sosyal/ekonomik açıdan dezavantajlı gruplarda hızlanmış yaşlanma işaretleri öne çıktı.
• Daha önceki çalışmalar, sosyal izolasyonun ve yoksulluğun beyin yapısını etkileyebildiğini göstermişti.

Araştırmacılar, geniş ve uzun soluklu beyin görüntüleme çalışmalarının önemli ipuçları verdiğini, ancak neden bu bölgelerin değiştiğini ve bunun davranış ya da biliş üzerindeki etkisini söylemek için daha fazla kanıta ihtiyaç olduğunu belirtti.

Auer, “Beyin sağlığını sadece hastalıklar değil, gündelik çevremiz de şekillendiriyor.” dedi.