KKTC’de çalışan hamile kadınların hakları neler? Ne kadar ödeniyor? İzinleri kaç gün?

Muhabir: Kardelen Göksu

Çalışan, sosyal sigorta yatırımı yapılan anne adayları ve yeni anne olan kadın işçiler, KKTC’de kendilerine tanınan hakları tam olarak bilmiyor. MYK Haber, gebelik boyunca ve hamilelikten sonra kadın çalışanların haklarını sizler için araştırdı. İşte alınan ödenekler ve çalışma hayatında gebelik hakları…

Yasalar, gebe kadın çalışanlara verilen izinleri, yatırımları ve ne kadar ücret alacaklarını belirliyor.

Sosyal Sigorta İşleri Amiri Halide Kurtarıcı, MYK Haber’e hamilelik ve doğum hallerinde çalışanlara sağlanan hakları anlattı.

SİGORTALI DEĞİLSENİZ, EŞİNİZ DE ÖDENEK ALABİLİR

Sosyal Sigorta İşleri Amiri Halide Kurtarıcı doğum yapacak olan kadınların haklardan yararlanması için sigortalı olması gerektiğini, çalışmayan ve sigorta yatırımı olmayan kişilerin de eşlerinin sigortası varsa maktu ücretten yararlanabileceğini belirtti.

EŞİ ÇALIŞAN KADINLAR…

Kurtarıcı, “öncelikle haklardan yararlanabilmek için hamile kadının kendisinin sigortalı olması gerekmektedir, kadın sigortalı değil ve eşi çalışıyorsa maktu ücret tek seferde veriliyor. Bu ücret ise yürürlükte bulunan asgari ücrettir. İkiz doğumlarda ise çift katına çıkmaktadır” dedi.

Kurtarıcı hakları şu şekilde anlattı:

ÖDENEKLİ İZİN KAÇ GÜN?

56 gün doğumdan önce 56 gün ise doğumdan sonra yani toplamda 112 gün ödenekli izin kullanılıyor.

Diyelim ki muhtemel bir doğum tarihiniz var ve 20 Haziran’da doğum yapacaksınız. 19 Haziran’dan saymaya başlayarak 56 gün önce doğum iznine ayrılabilirsiniz.

20 Haziran’da doğum olduktan sonra yine 56 gün izin kullanılabiliyor. Bu sürelerde “doğum izinli” olunur. Eğer gebe kişinin doktoru izin verirse ve doğumdan iki haftaya göre çalışabilirse kişi isterse doğum iznine son 2 hafta da ayrılabilir. Doğum öncesinde kullanmadığı diğer günleri ise doğum sonrasındaki iznine aktarabiliyor.

Hamile kişi 7’nci ayında bize doktorundan aldığı hamile raporunu getiriyor ve biz de hesaplıyoruz ve 56 gün doğumdan önce 56 gün ise doğumdan sonra yasal hakkını veriyoruz.

İZİNLİ SÜRELER YATIRIMA DAHİL EDİLİYOR MU?

İş yeri doğum iznine çıktığınız tarihten itibaren yatırımınızı ve maaşınızı durdurmaktadır ve bu dönemde yatırım yapılmaz ancak emekliliğinizde bu kullanılan süreler yatırım yapılmış şekilde hesaplanmaktadır. Doğum izninde de primleriniz yatırılmış gibi hesaplanır.

ÖDENEK NE KADAR? NE ZAMAN VERİLİYOR?

Doğum ödenekleri maaşınız üzerinden hesaplanıyor ve yasaya göre ödenekler doğumdan sonra yapılıyor.

Bizler bütün ödeneklerimizi doğumdan sonra ödemekteyiz. Dolayısı ile 56 gün önce çıktığınız doğum izninde 56 gün boyunca maaşsız evde oturuyorsunuz. Ama doğum sonrası tüm ödenekleriniz ve haklarınız size veriliyor.

Tabi ki bu maktu bir ücret değildir maaşınız ne kadar ise onun üzerinde bir hesap yapılarak ödenmektedir. Yani aldığınız maaşın üçte ikisi doğumdan sonra ödenmektedir. Bu maaşla ilgili ödenektir buna artı bir de maktu ücret dediğimiz “Gebelik Doğum Emzirme” adı altında asgari ücret karşılığı olan kısım vardır bir de onu ödemekteyiz. Eğer doğumunuz ve her şeyiniz (devlet) hastanede yapıldıysa doğum parasını vermekteyiz. 

56 gün önce izne çıktığınızda bizden de iş yerinden de ücret almazsınız çünkü yasada doğumdan sonra ödenek hakkı tanımaktadır. Ama doğumdan sonra hemen bize evraklarınızı getirirseniz iki farklı ödeme günümüz vardır.  Ayın ortası ve ayın sonunda ödeme yaparız.