Bilişim Suçları Tüzüğü yürürlüğe girdi: İşte tüm detaylar

15 Temmuz'da 2020'de Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Bilişim Suçları Yasası altında hazırlanan Bilişim Suçları Tüzüğü de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Buna göre Bilişim Suçları Yasası'ndaki en büyük eksiklik de tamamlandı.

Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu (BTHK) Başkanı Kadri Bürüncük, geçtiğimiz hafta hükümete çağrıda bulunarak ''yasanın tam olarak uygulanabilmesi için ilgili tüzüğün bir an önce netleştirilmesine ihtiyaç olduğunu'' açıklamıştı.

TÜZÜK NEYİ KAPSIYOR?

Bilişim Suçları Yasası altında hazırlanan Tüzüğün amacı ve kapsamı “Yer ve erişim sağlayıcıları ile ticari ve kurumsal içerik sağlayıcıların kimlik ve iletişim bilgilerini, elektronik hizmetlerinin teknolojisini, türünü, barındırma yerini ve benzeri tanıtıcı bilgilerini yayınlanmasına ilişkin kuralları, erişim sağlayıcıların denetim sıklığı, yöntemi, denetçilerde aranacak nitelikler, denetim sonuçlarının Kurum tarafından yayınlanması ve denetimle ilgili diğer hususları, erişim saylayıcıların faaliyetlerine son vermesi halinde trafik bilgilerine ilişkin kayıtları Kuruma aktarmasının usul ve esasları, toplu kullanım sağlayıcıların yükümlülüklerine ilişkin izin belgesinin verilmesine ve denetimine ilişkin esas ve usulleri, ve yasa uyarınca soruşturma memurlarının mahkemeye başvuru esnasında kullanacağı formların biçim ve içerikleri” belirlemek.

NELER VAR?

Özetle; bilişim sistemi, ağ ve verilerin gizliliğine, doğruluğuna ve ulaşılabilirliğine zarar verici faaliyetlerde bulunulmasını, bunların kötüye kullanılmasını engelleyecek usul ve esasları düzenliyor.

• Bilgisayar, cep telefonu ve tablet gibi iletişim araçlarıyla internet üzerinden bireylere, kurum ya da kuruluşlara kasten zarar verme amacıyla yapılan saldırılar artık KKTC’de suç kapsamına alınıyor.
• Yasada basın için de düzenleme söz konusu. İnternet üzerindeki tüm haber sitelerine künye bilgisi zorunluluğu getirilecek. Künyesiz haber sitelerine erişim engellenebilecek.
• Yer sağlayıcıları şikayetler için uyar/kaldır sistemi kuracak. Bu düzenleme konunun yargıya taşınmadan çözülebilmesini öngörüyor.
• Mahkemeler ile birlikte istisnai hallerde BTHK erişimi engelleyecek yetkili kurum olacak.

BTHK YETKİLİ KURUM

Yasal boşluk nedeniyle polis hiçbir müdahalede bulunamıyor, bilişim suçlarıyla ilgili şikayete gidenler ''bu konuda yasa yok'' şeklinde tepkilerle karşılaşılıyor, erişimi engelleyecek yetkili kurum bulunmuyordu. Artık Mahkemeler ile birlikte istisnai hallerde BTHK erişimi engelleyecek yetkili kurum oldu.

POLİSİN EL KOYDUĞU BİLİŞİM SİSTEMLERİ, DAVANIN AÇILMASINDAN İTİBAREN 3 AY İÇİNDE SAHİBİNE İADE EDİLECEK

Bilişim Suçları Yasası’nın yürürlüğe girmesinden önce, ‘herhangi bir süre kısıtlaması olmaksızın’ polis el koyabiliyordu. 

Yapılan değişiklikle, Bilişim sistemlerinde ve yazılımlarında arama kopyalama ve el koyma faaliyetlerinin polis tarafından “El konan bilişim sistemi veya verilerinin incelenmesi ve verilerin kopyasının alınması mahkeme kararı olmaksızın yerine getirilemeyecek. El konulan bilişim sistemleri veya bilişim verileri, davanın açılmasından itibaren 3 ay içerisinde sahibine iade edilecek. Bu süre mahkeme tarafından en fazla 6 ay daha uzatılabilecek”

YASADIŞI SANAL BAHİS SİTELERİ KONUSUNDA BTHK’YA MÜDAHALE YETKİSİ VERİLDİ

Müşterek Bahis Tüzüğü uyarınca izinlendirilmiş olanlar haricindeki elektronik bahisler; yani, ‘yetkisiz, lisans almamış kişiler tarafından yaptırılan sanal bahis’ konusunda da BTHK kurumuna müdahale yetkisi verildi.

İÇERİK, YER, ERİŞİM VE  İNTERNET HABER SİTELERİNİ ETKİLİYOR

Her türlü bilgi ve veriyi üreten içerik sağlayıcıları kullanıma sunduğu içerikten sorumlu tutulacak.  İçeriklerin sunulacağı ortamı sağlayan yer sağlayıcılar ise, kendisine ait olmayan içerikten sorumlu olmayacak. Ancak yer sağlayıcılar içerikle ile ilgili olarak, kişilerin kendilerine şikayet başvurusu yapabileceği bir ortamı hazırlamakla yükümlü olacak.

Uyar/kaldır adı verilen bu sistemle şikayete konu verilere işlem yapılacak. Erişim sağlayıcıları olarak tanımlananlar internet servis sağlayıcıları erişimini sağladığı içerikten sorumlu olmayacak ancak yasa gereği, trafik verilerini tutmak ve ayrıca erişim engellenmesi kararlarını yerine getirmekten sorumlu tutulacak.

Belirli yerlerde belirli süre için kişilere internet sağlayan kişiler olan toplu kullanım sağlayıcıları internet kullanan kişilerin suç işlemesi durumunda yapılacak soruşturmada suçluyu bulmak için ihtiyaç duyulan bilgilerin tutulmasından sorumlu olacak.

ERİŞİMİN ENGELLENMESİ 

Erişimin engellenesi kararını sadece mahkeme verebilecek. KKTC mevzuatı kapsamında suç oluşturan içeriklerin önlenmesi için polis, suç oluşturmayan ancak mağduriyet yaratan içeriklerin önlenmesi amacıyla ilgili kişi veya kurum Mahkemeye başvurabilecek.

Erişimin engellenmesi kararı önemli bir zararın meydana gelmesini önlemek için verilebilecek. Erişimin engellenmesi kararı hukuka aykırılığın erişim engeli dışında başka bir tedbirle bertaraf edilmeyeceği açık olan hallerde verilecek, orantılılık ilkesi dikkate alınacak. Erişimin engellenmesi kararıyla sağlanması beklenen yararla ihtimal dahilindeki zarar değerlendirilecek. Bir kişinin menfaatini veya küçük bir zümrenin çıkarlarını korurken, birçok kişiyi mağdur etmesi ihtimali bulunan bir konuda erişimin engellenmesi kararı verilemeyecek. Temel hak ve özgürlüklerin Anayasa’nın 11’inci maddesine aykırı şekilde sınırlanması sonucunu doğuracak biçimde de erişimin engellenmesi kararı verilemeyecek.

GECİKMESİNDE SAKINCA BULUNAN HALLERDE BTHK ENGELLEYEBİLECEK

Terörizm; çocuk pornografisi;  Müşterek Bahis Tüzüğü uyarınca izinlendirilmiş olanlar haricindeki elektronik bahisler; KKTC Bankacılık Yasası’na aykırı olarak bankalara veya müşterilerine ait sırları açıklamakla sınırlı olmak üzere gecikmesinde sakınca bulunan hallerde mahkeme kararı olmaksızın BTHK tarafından erişimin engellenmesi kararı verilebilecek.

Bu halde, erişimin engellenmesini takip eden 24 saat içerisinde mahkemeye başvurularak erişimin engellenmesi kararı alınması koşulu olacak aksi halde erişim engeli kaldırılacak.

KÜNYESİZ HABER SİTELERİ KONUSUNDAKİ BAŞVURU ADRESİ BTHK

İnternet haber siteleri Genel Yayın Yönetmeni veya diğer sorumluların ismini, yayın merkezinin adresini ve iletişim bilgilerini künyesinde bulundurmakla yükümlü olacak. “BTHK, yazılı başvuru üzerine künyesiz haber sitelerine erişimi kaldırabilecek ancak bundan şikayetçi olan kişinin ''2 iş günü içinde'' mahkemeye başvurması gerekecek. Eğer başvurmazsa erişimin engellenmesi kararı kendiliğinden kalkmış olacak.

CEZALAR NE OLACAK?

Bilişim sistemine veya bilişim verisine hukuka aykırı şekilde erişmenin, müdahale etmenin, verileri bozmanın, silmenin, değiştirmenin, engellemenin asgari ücretin 10 katından 20 katına kadar para cezası 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası veya hem para hem hapis cezasına neden olabilecek.

Bilişim verisi üzerinde sahtecilik yapanların, bilişim sistemi aracılığıyla dolandırıcılık yapanların asgari ücretin 100 katından 200 katına kadar para, 8 yıldan 10 yıla kadar da hapis cezası alabilecek.

Başkasına ait banka, hesap, kredi kartı veya müşteri bilgilerini ele geçirerek bundan menfaat sağlayanların da asgari ücretin 120 katına kadar para cezasına veya 10 yıla kadar hapis cezasına veya her iki cezaya da çarptırılabilecek.

Bilişim sistemleri aracılığıyla bir fikri, sanat eserini, izinsiz şekilde çoğaltmanın, değiştirmenin, dağıtmanın, satmanın, yayımlamanın suç sayılacak, bu suçu işleyenler asgari ücretin 6 katına kadar para cezasına veya 1 yıla kadar hapis cezasına veya her iki ceza birden verilebilecek

YASA YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİ

Cumhuriyet Meclisi’nin 30 Haziran’da 2020'de kabul ederek dönemin Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın 14 Temmuz 2020 tarihinde imzalanmasıyla, Bilişim Suçları Yasası 15 Temmuz'da Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmişti. 

DAVALIK OLDU

Toplum Demokrasi Partisi ile Basın-Sen ayrı ayrı anayasa Mahkemesi'ne yasanın iptali için dava açmıştı. Dava ise henüz sonuçlanmadı. İfade özgürlüğünü ve basın özgürlüğünün kısıtlandığını, bu yasanın hem gazetecilerin hem de buna oy veren milletvekillerinin ifade özgürlüğüne tehdit olduğunu savunarak yasayı onaylayan Cumhurbaşkanı Akıncı'yı da eleştirmişlerdi.

Gelen Tepkiler üzerine dönemin Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı Cumhuriyet Meclisi’nde kabul edilen Bilişim Suçları Yasası’nı, ülkede internet dolandırıcılığı, siber gasp, veri hırsızlığı, yasa dışı kumar ve çocuk pornografisi gibi ciddi siber suçlarla mücadeleye yönelik bir mevzuat bulunmamasını dikkate alarak onayladığını açıklamıştı.