Ankara kazanmaya oynuyor: İsrail gazı Türkiye üzerinde Avrupa'ya

Türkiye Cumhuriyeti (TC) Cumhurbaşkanı Erdoğan, Doğu Akdeniz'deki gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Ukrayna dönüşü uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan, Doğu Akdeniz’deki gelişmeler ve ABD’nin Türkiye’yi dahil etmeden Doğu Akdeniz'deki doğal gazın Avrupa’ya taşınmasını amaçlayan "EastMed" projesinden desteğini çekmesinin Türkiye üzerindeki etkilerine ilişkin soruya şu cevabı verdi:

“Bana göre ABD beklediğini bulamadığı için ve bu işi mali noktada ekonomik bulmadığı için, buradan çekilmek durumunda kaldı. Yoksa ekonomik neticeyi bulmuş olsa ABD buradan çekilmezdi. Biz ise bölgede ne diyoruz? Burada Kuzey Kıbrıs'taki Türklerin hakları var. Bu haklar için de biz adımlar atıyoruz. Bizim şu anda 3 tane sondaj gemimiz var, 4'üncüyü aldık. 2 tane de sismik araştırma gemimiz var. Bunların şu anda çalışma alanlarını belirledik. İşte bir kısmı Karadeniz'de çalışıyor, bir kısmı da bundan böyle Akdeniz'de çalışmalarını sürdürecek. Tabi kendi gemilerimiz olması hasebiyle bunlar bizim maliyetlerimizi ciddi manada düşürüyor.”

TÜRKİYE ÜZERİNDEN AVRUPA'YA İSRAİL DOĞAL GAZI OLASILIĞI

Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsrail Cumhurbaşkanı Herzog'un Türkiye ziyareti sırasında İsrail doğal gazının da konuşulacağını söyledi.

Erdoğan, “Biz, İsrail'le bu noktada geçmişte zaten yolumuzu açmıştık. Biz, İsrail doğal gazını ülkemizde kullanırız, kullanmanın ötesinde Avrupa'ya geçişi için de müşterek bir çalışmanın içerisine gireriz. Şimdi Sayın Herzog'la da inşallah Türkiye ziyaretinde bu konular bizim gündemimizde olacak.” şeklinde konuştu. 

2017'DE DE GÜNDEME GELMİŞTİ

İki ülke 2017 yılında denizden doğrudan Türkiye'ye uzanacak 500 kilometrelik bir doğal gaz boru hattının döşenmesini müzakere etmiş ancak Filistin meselesi nedeniyle bu süreç akamete uğramıştı. Gazın Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşınması hedefleniyordu.

İsrail'in en büyük doğal gaz sahası Leviathan ve Tamar'da toplamda yaklaşık 800 milyar metreküp doğal gaz rezervi bulunduğu tahmin ediliyor.

Dönemin İsrail Enerji Bakanı Yuval Steinitz, bu kaynaklara ek olarak bölgede yaklaşık 2,2 trilyon metreküp doğalgaz rezervinin daha keşfedilmeyi beklediğini açıklamıştı.

EASTMED HAKKINDA

Doğu Akdeniz'den çıkarılacak gazın Kıbrıs üzerinden Yunanistan'a, oradan da İtalya'ya ulaştırılmasını hedefleyen "EastMed" projesine ilişkin anlaşma, Atina'da Ocak 2020'de düzenlenen bir törenle Yunanistan, İsrail ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi arasında imzalanmıştı.

Doğu Akdeniz'in (Eastern Mediterranean) kısaltması olan EastMed, yaklaşık 1900 kilometre uzunluğunda ve en az 10 milyar euroya mal olması bekleniyor. Bitiş tarihi olarak ise 2025 yılı öngörülüyor.

Türkiye’yi dahil etmeden bölgedeki doğal gazı Avrupa’ya taşıyabilmeyi amaçlayan projeye Ankara'nın tepkisini dönemin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, "Doğu Akdeniz’de en uzun kıyı şeridine sahip olan Türkiye'yi ve Kıbrıs Adası'nın doğal kaynakları üzerinde eşit haklara sahip olan Kıbrıs Türklerini yok sayan hiçbir proje başarılı olamayacaktır." sözleriyle ifade etmişti.

Ocak başında Yunan medyasına yansıyan haberlerde ABD'nin, EastMed projesine ilişkin çekincelerini gayriresmi bir yazı ile (non paper) Yunanistan, İsrail ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne (GKRY) ilettiği bildirilmişti. ABD'nin dile getirdiği çekinceler arasında projenin ekonomik açıdan sürdürülebilir olmaması ve çevresel hassasiyetlere uzak olması gösterilmişti.