8 yıl sonra Türkiye-Mısır arasında bir ilk

Türkiye Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal'ın başkanlığındaki Türk heyeti, Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Hamdi Sanad Loza başkanlığındaki Mısır heyeti ile 5-6 Mayıs'ta Kahire'de temaslarda bulundu.

Ankara, 2013'te darbeyle iktidara gelen Abdülfettah Sisi yönetimini ve uygulamalarını sert dille eleştirmiş; bölgesel gerilim ve krizlerde Mısır'la sıklıkla karşı karşıya gelmişti.

Türkiye ile Mısır arasındaki diplomatik ilişkiler, 2013'ten bu yana karşılıklı olarak maslahatgüzar düzeyinde sürdürülüyor.

Bu süreçte iki ülke dışişleri bakanları arasında çeşitli vesilelerle kısa görüşmeler gerçekleştirilirken, Mısır'ın Ankara Büyükelçiliğiyle İstanbul Başkonsolosluğu ve Türkiye'nin Kahire Büyükelçiliğiyle İskenderiye Başkonsolosluğu faaliyetlerine devam ediyor.

TÜRK DIŞİŞLERİ'NDEN AÇIKLAMA

Türk Dışişleri Bakanlığı, sekiz yıl aranın ardından 5-6 Mayıs'ta Kahire'de bir araya gelen diplomatik heyetlerin görüşmelerinin sona erdiğini duyurdu.

Yazılı açıklamada "Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal ve Bakan Yardımcısı Büyükelçi Hamdi Sanad Loza başkanlıklarındaki heyetler arasında iki gün süreyle Kahire’de gerçekleştirilen istikşafi nitelikli Türkiye ve Mısır istişareleri 6 Mayıs 2021 tarihinde tamamlanmıştır." denildi.

Açıklama şöyle devam etti:

"Görüşmeler samimi havada ve kapsamlı içerikte gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerde ikili konuların yanı sıra Libya, Suriye ve Irak’taki durum başta olmak üzere bölgesel konular ele alınmış; Doğu Akdeniz’de barış ve güvenliğin sağlanması ihtiyacı üzerinde durulmuştur. Taraflar istişarelerin bu turunun sonuçlarını değerlendirecek ve müteakip adımları kararlaştıracaktır."

Görüşmelerde dışişleri bakanları Mevlüt Çavuşoğlu ve Sami Şükrü'nün görüşmesi için de bir tarih belirlenmesi planlanıyordu. Ancak böyle bir görüşmeye dair detay henüz paylaşılmadı.

İLİŞKİLER NEDEN BOZULMUŞTU?

Abdülfettah Sisi, Mısır'da Temmuz 2013'te demokratik yollarla seçilen ilk cumhurbaşkanı ve Müslüman Kardeşler'in (İhvan) ülkedeki lideri Muhammed Mursi'yi darbeyle devirmiş, Mursi'nin dahil olduğu Müslüman Kardeşleri terör örgütü ilan etmişti.

Mursi yönetimiyle yakın ilişkileri olan Ankara, darbeye çok sert tepki göstermiş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İhvan'ı "terör örgütü" olarak görmediğini açıklamıştı.

Müslüman Kardeşler üyelerinin Mısır’dan kaçarak Türkiye'ye sığınması, Sisi yönetiminin de İhvan üyelerine karşı sert tutumu iki başkentin arasındaki anlaşmazlığı daha da derinleştirmişti.

Türkiye ve Mısır, darbeden sonraki süreçte diplomatik ilişkilerini maslahatgüzar seviyesine çekmiş ve süresi dolan ikili ticaret anlaşmalarını yenilememişti.

İki ülke aynı süreçte, Müslüman Kardeşler ve İran'la olan ilişkilerinden dolayı Katar'a yönelik başlatılan ambargo nedeniyle de karşı karşıya gelmişti. Ankara, bölgesel müttefiki Katar’a açık destek vermişti.

Libya’daki iç savaş sırasında ise ilişkiler en sıkıntılı dönemini yaşadı. İki ülke neredeyse savaşın eşiğine geldi. Ankara, Birleşmiş Milletler’in meşru saydığı Trablus hükümetini desteklemek için Libya'ya asker gönderirken, Mısır, meşru yönetime karşı mücadele eden General Halife Hafter'in en büyük destekçilerinden biri olmuştu.

YUMUŞAMA SÜRECİ

İki ülkenin ilişkileri darbe sonrası dibe vursa da hiç kopmamıştı. Diplomatik ilişkiler maslahatgüzar seviyesinde yürütülürken,  istihbarat birimleri arasında da geçen yıldan bu yana görüşmelerin başlatıldığı basına yansımıştı.

Son dönemde Mısır'ın Yunanistan'la imzaladığı anlaşmada ve ardından hidrokarbon faaliyetleri için çıkardığı ruhsatta Türkiye'nin haklarını gözetmesi, Ankara’da büyük memnuniyet yaratmıştı.

Bu yılın Ocak ayında Katar’a yönelik ambargonun kaldırılması da Türkiye açısından olumlu bir gelişme olarak kayda geçmişti.

Son olarak, Libya'da altı yıldır süren iç savaşın sonunda, Türkiye ve Mısır’ın desteklediği taraftan da isimlerin yer aldığı bir geçiş hükümetinin kurulmuş olması, ilişkilerde büyük etki yaratmıştı.

PÜRÜZLER

Türkiye’deki İhvancıların varlığı ve Mısır’daki İhvan üyelerine kötü muamele iki ülke arasında sorun olmayı sürdürüyor.

Kahire yönetimi Libya’daki Türk askeri varlığından rahatsız.

Ankara ise Mısır'ın Doğu Akdeniz’de Yunanistan ve Kıbrıs'taki Rum yönetimiyle imzaladığı anlaşmalardan çekilerek, kendisiyle uzlaşması beklentisi içerisinde.