2025'in üçüncü çeyreğine PKK, BM, Filistin ve küresel krizler damga vurdu

2025 yılının temmuz, ağustos ve eylül aylarını kapsayan üçüncü çeyreğinde, uluslararası gündem büyük ölçüde Gazze’de devam eden savaş, Filistin Devletinin tanınması, BM Genel Kurulu’ndaki diplomatik çıkışlar ve bölgesel-küresel güçler arasındaki kritik temaslar etrafında şekillendi.

GAZZE VE FİLİSTİN MERKEZLİ GELİŞMELER

Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 80. oturumunda çok sayıda ülke lideri, İsrail’in Gazze'de sürdürdüğü saldırıların durdurulması çağrısı yaparak Filistin Devletinin kurulmasına destek verdi.

Bu dönemde Küresel Sumud Filosu, İsrail’in Gazze ablukasını kırmak amacıyla yola çıktı. Filoya yönelik dron saldırıları ve alıkoymalar dünya genelinde sert tepkilere yol açtı.

Aynı süreçte Kanada, Avustralya, İngiltere, Portekiz, Fransa, Monako, Belçika, Lüksemburg, Malta ve San Marino başta olmak üzere çok sayıda ülke Filistin Devletini resmen tanıdı.

Avrupa Birliği Komisyonu ise İsrail’e yönelik ikili desteklerin durdurulacağını ve yaptırım önerilerinin gündeme alınacağını duyurdu.

BM GENEL KURULU VE DİPLOMASİ

BM Genel Kurulunda yaklaşık 58 yıl sonra ilk kez konuşan Ahmed Şara, Suriye halkına destek veren ülkelere teşekkür etti. Bu konuşma, Suriye’nin uluslararası arenaya dönüşü açısından tarihi bir adım olarak değerlendirildi.

BM’de ayrıca Filistin Sorununun Barışçıl Çözümü ve İki Devletli Çözümün uygulanmasına ilişkin New York Bildirgesi büyük çoğunlukla kabul edildi.

ABD, RUSYA VE BÜYÜK GÜÇLER

Donald Trump ile Vladimir Putin, ABD’nin Alaska eyaletinde bir araya gelerek iki ülke arasındaki dördüncü liderler zirvesini gerçekleştirdi. Görüşme, küresel güvenlik ve Ukrayna savaşı başta olmak üzere birçok başlığın ele alındığı kritik bir temas olarak kayda geçti.

Beyaz Saray ayrıca Trump’ın 20 maddelik Gazze Çatışmasını Sonlandıracak Kapsamlı Planı'nı kamuoyuna duyurdu.

PKK SİLAHLARI YAKMAYA BAŞLADI

Irak’ın Süleymaniye kentinde terör örgütü PKK’dan bir grubun silahlarını imha etmesi, bölgede dikkatle izlenen gelişmelerden biri oldu.

Suriye, İran, İsrail ve Güney Asya’da yaşanan askeri ve siyasi gelişmeler de üçüncü çeyreğin yoğun gündem başlıkları arasında yer aldı.

TEMMUZ 2025

1 Temmuz

ABD, Suriye’nin yeniden inşası kapsamında 518 kişi ve kurumu yaptırım listesinden çıkardı.

İsrailliler, polis korumasında Mescid-i Aksa’ya baskın düzenledi.

2 Temmuz

Trump, İsrail’in Gazze’de 60 günlük ateşkes şartlarını kabul ettiğini açıkladı.

İran’da UAEA ile işbirliğini askıya alan yasa yürürlüğe girdi.

3 Temmuz

Rusya, Afganistan’daki yeni yönetimi resmen tanıdı.

4 Temmuz

Suriye’de Baas rejiminin devrilmesinin ardından ülkenin ulusal logosu yenilendi.

5 Temmuz

Nagazaki’ye atom bombası saldırısının 80. yılı anmaları için Tayvan ilk kez davet edildi.

6 Temmuz

ABD bütçesinde PKK/YPG dahil gruplar için 130 milyon dolarlık destek talep edildi.

7 Temmuz

HTŞ, ABD’nin terör listesinden çıkarıldı.

8 Temmuz

Rusya, Yale Üniversitesi’ni “istenmeyen kuruluş” ilan etti.

9 Temmuz

Güney Kore’de eski Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol hakkında yeniden tutuklama kararı çıktı.

11 Temmuz

PKK’lı bir grup Süleymaniye’de silahlarını imha etti.

12 Temmuz

ABD Dışişleri Bakanlığı’nda 1300’den fazla personel işten çıkarıldı.

14–18 Temmuz

Suriye’nin Süveyda kentinde Dürzi–Bedevi çatışmaları ve İsrail hava saldırıları: En az 321 ölü.

20 Temmuz

Handala gemisi Gazze için yeniden yola çıktı.

Gazze’de açlık protestoları yapıldı.

22 Temmuz

Suriye sahil bölgesindeki olaylarda 1426 sivilin öldüğü raporlandı.

25 Temmuz

İran–E3 nükleer görüşmeleri İstanbul’da yapıldı.

28 Temmuz

Tayland–Kamboçya arasında acil ateşkes sağlandı.

AĞUSTOS 2025

1 Ağustos

TIME dergisi, AA’nın Gazze fotoğrafını kapağına taşıdı.

2 Ağustos

Azerbaycan gazı Türkiye üzerinden Suriye’ye iletilmeye başlandı.

3 Ağustos

Ben-Gvir, Mescid-i Aksa’ya baskın düzenledi.

4 Ağustos

Kozmonot Talgat Musabayev hayatını kaybetti.

5–6 Ağustos

Kanada Gazze’ye havadan yardım ulaştırdı.

Güney Kore propaganda hoparlörlerini kaldırdı.

7 Ağustos

Trump karşılıklı tarifeleri yürürlüğe soktu.

Hakan Fidan, Şam’da Ahmed Şara ile görüştü.

8 Ağustos

İsrail, Gazze kentinin işgal planını onayladı.

Azerbaycan–Ermenistan barış sürecinde ortak deklarasyon imzalandı.

10 Ağustos

İsrail’de ateşkes isteyen protestolar.

Gazze’de Al Jazeera muhabirleri öldürüldü.

11–14 Ağustos

İspanya, kamusal alanda namaz yasağının iptalini istedi.

İsrail, “E1” yerleşim projesini genişletme planını açıkladı.

15 Ağustos

Trump–Putin zirvesi Alaska’da yapıldı.

18 Ağustos

İsrail’de Gazze işgal planına karşı 1 milyonu aşkın kişi sokağa çıktı.

20 Ağustos

İsrail, Gazze kentini işgal planını resmen onayladı.

31 Ağustos

Pakistan’da büyük sel felaketi: 2 milyon kişi etkilendi.

Sumud Filosu İtalya’dan hareket etti.

EYLÜL 2025

1–4 Eylül

Afganistan’da deprem: Ölü sayısı 2205’e yükseldi.

2 Eylül

Belçika, Filistin Devleti’ni tanıdı.

5 Eylül

Trump, Savunma Bakanlığı’nın adını “Savaş Bakanlığı” olarak değiştirdi.

6 Eylül

AA, kayıp gazeteci Austin Tice’ın tutulduğu yeri görüntüledi.

8 Eylül

İspanya, İsrail’e karşı 9 maddelik yaptırım açıkladı.

TIME, “Gazze trajedisi” kapağını yayımladı.

9 Eylül

Sumud Filosu’na Tunus’ta dron saldırısı düzenlendi.

10 Eylül

AB, İsrail’e desteği askıya alacağını duyurdu.

12 Eylül

BM Genel Kurulu, Filistin bildirgesini 142 oyla kabul etti.

15–16 Eylül

Sumud Filosu’ndan yeni tekneler Gazze’ye hareket etti.

BM Komisyonu: “Gazze’de soykırım yapılıyor.”

18 Eylül

ABD, Gazze’de ateşkes tasarısını veto etti.

21–23 Eylül

Kanada, Avustralya, İngiltere, Fransa ve birçok Avrupa ülkesi Filistin’i tanıdı.

BM 80. Genel Kurulu başladı.

24 Eylül

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, BM’de 58 yıl sonra konuşan ilk Suriye lideri oldu.

29 Eylül

Beyaz Saray, Trump’ın 20 maddelik Gazze Planı’nı açıkladı.