Ombudsman İlkan Varol, Özersay'ı haklı buldu

Haber Merkezi: M. İrşad Esen

Kudret Özersay, ''eski eserler tarafından kiraya verilen yerlerin sözleşme süresi bittiğinde ihaleye çıkma zorunluluğu olduğunu, süresi biten bazı kiralar ihaleye çıkılmadan uzatıldığını'' öne sürmüştü.

Daha sonra Özersay, 22 Kasım 2023 tarihinde, Turizm ve Çevre Bakanlığı'na bağlı Eski Eserler ve Müzeler Dairesi'nin kamu ihale yasasına aykırı olarak ihalesiz işler yaptığı iddiasıyla Ombudsman'a resmi başvuru yaparak ve şikayette bulundu.

OMBUDSMAN ÖZERSAY'I HAKLI BULDU

Yüksek Yönetim Denetçisi İlkan Varol, Halkın Partisi Genel Başkanı Kudret Özersay'ın başvurusu üzerine Eski Eserler ve Müzeler Dairesi'nin kiralama işlemlerini değerlendirdi.

Varol, Eski Eserler ve Müzeler Dairesi'nin, kiralama ve kiraya verme işlemlerini Kamu İhale Yasası'na aykırı bir şekilde farklı bir tüzük doğrultusunda gerçekleştirdiğini tespit etti.

Yapılan değerlendirmede, dairenin işlemlerinin 20/2016 sayılı Kamu İhale Yasası'na göre değil, 60/94 sayılı Eski Eserler Yasası altında çıkarılan Taşınmaz Eski Eserleri Kullanma ve Kira Tüzüğü'ne göre yapıldığı belirlendi.

HUKUKA AYKIRI HAREKET EDİLDİ

Varol, idarenin işlemlerini hukuki bir temele ve yetkiye dayandırması gerektiğini vurgulayarak, Eski Eserler ve Müzeler Dairesi'nin açıkça hukuka aykırı hareket ettiği kanaatinde olduğunu ifade etti.

İlgili dairenin, kamu yararı gözeterek kiralama işlemlerini özel yasalarına göre devam ettirdiği savunmasına rağmen, bu hukuksuzluğun kamu yararı gözetilerek yapıldığını değerlendirmenin mümkün olmadığı belirtildi.

Varol, İyi İdare Yasası'na göre idarenin Anayasa ve yasalara uygun faaliyette bulunma yükümlülüğüne rağmen, Eski Eserler ve Müzeler Dairesi'nin bu ilkeye ve yasal düzenlemeye aykırı hareket ettiği sonucuna vardı.

Varol'un yayımladığı kapsamlı raporunda şu konular öne çıkıyor:

İdare Yasası'nın Hukuka Uygun Davranma Yükümlülüğüne ilişkin 5’inci maddesine göre, "İdare, Anayasaya ve yasalara uygun faaliyette bulunur." Bu bağlamda, Eski Eserler ve Müzeler Dairesi'nin 20/2016 sayılı Kamu İhale Yasası'na aykırı bir şekilde hareket ettiği tespit edilmiştir.

İdare, 2018 yılında Maliye Bakanlığı'na hitaben yazılan yazıda, Kamu İhale Yasası'nda bazı hususlara ilişkin düzenleme eksikliği olduğunu ve uygulamada sıkıntılar yaşandığını belirtmiş ve bu nedenle Kamu İhale (Değişiklik) Yasa tasarısı hazırlandığını ifade etmiştir. Ancak, bahsedilen tasarı yasalaşmamıştır.

Eski Eserler ve Müzeler Dairesi, 2017 ve 2020 yıllarında Hukuk Dairesi (Başsavcılık)'ndan alınan görüşlere rağmen, kiralama işlemlerini 60/94 sayılı Eski Eserler Yasası altında çıkarılan Taşınmaz Eski Eserleri Kullanma ve Kira Tüzüğü'ne göre gerçekleştirmiş ve 20/2016 sayılı Kamu İhale Yasası'nı uygulamamıştır.

Hukuk Dairesi (Başsavcılık)'nın görüşlerine göre, Eski Eserler ve Müzeler Dairesi'nin bu şekilde hareket etmesi, Fasıl 154 Ceza Yasası'nın 105 ve 105 (A) maddeleri gereği suç işlenmiş olabileceği sonucunu doğurmuştur.

Öte yandan, idarenin kendi özel yasalarına dayanarak yaptığı işlemler, 20/2016 sayılı Kamu İhale Yasası'na aykırıdır ve hukuka uygun değildir. İdarenin, mevzuata aykırı bir şekilde hareket etmesi, İyi İdare Yasası'na göre de sorumluluk doğurur.

Sonuç olarak, Eski Eserler ve Müzeler Dairesi'nin kiralama işlemlerinin hukuka aykırı olduğu, 20/2016 sayılı Kamu İhale Yasası'na uymadığı ve idarenin kendi özel yasalarına dayanarak hareket etmesinin hukuka uygun olmadığı tespit edilmiştir. Bu durumda, idarenin hukuka uygun faaliyette bulunma yükümlülüğüne riayet etmediği ve hukuksuzluk işlediği sonucuna varılmıştır.

ÖZERSAY'DAN DEĞERLENDİRME

Halkın Partisi (HP) tarafından yapılan açıklamada, Ombudsman'ın raporunda Başbakan Yardımcısı ve Turizm Kültür Gençlik ve Çevre Bakanı Fikri Ataoğlu'na bağlı olan Eski Eserler ve Müzeler Dairesi'nin hukuka aykırı davrandığının ve yasaları çiğnediğinin saptandığı ifade edildi. Raporda, kiralama işlemlerinin Kamu İhale Yasası'na ve İyi İdare Yasası'na aykırı olduğu vurgulanarak, İdare Anayasa ve yasalara uygun faaliyette bulunma yükümlülüğünün ihlal edildiği belirtildi.

Ombudsman'ın raporu üzerine Özersay, Başbakan Yardımcısı Fikri Ataoğlu ve Başbakan Ünal Üstel'e çağrıda bulunarak, hukuksuzluğun ve yasa dışılığın düzeltilmesi için gerekli adımları atmalarını istedi.

Ayrıca, bu konuda mahkemeye gitme opsiyonunu da değerlendiklerini belirtti. Özersay, partisi olarak sadece açıklama yapmakla kalmayıp, sonuç alıcı adımlar atarak yolsuzluk ve hukuksuzluklarla mücadele etme taahhüdünde bulundu.