Nepal'de "Z" kuşağının protestoları başbakanı istifa ettirdi

Nepal'de, sosyal medyaya erişim yasağı nedeniyle başlayan protestolarda polisin protestoculara karşı tazyikli su, göz yaşartıcı gaz ve gerçek mühimmat kullandığı müdahale sırasında 19 kişinin öldüğü kaydedildi.

Olayların ardından Nepal hükümeti, sosyal medya yasağının "yakında" kaldırılacağı bildirildi.

Kabine toplantısının ardından söz konusu protestolara ilişkin açıklamada bulunan Nepal İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanı Prithvi Subba Gurung, sosyal medya yasağının "yakında" kaldırılacağını ifade etti.

Protesto gösterileri, 19 kişinin yaşamını yitirmesi ve 400'ün üstünde kişinin yaralanmasının ardından sürüyor.

Nepal'de Facebook, Instagram, WhatsApp, YouTube, X, Reddit ve LinkedIn platformları, verilen süre aralığında Nepal İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığına kayıt için başvurulmadığı gerekçesiyle erişime kapatılmıştı.

Bakanlık, gerekli izinleri alan platformların aynı gün erişime yeniden açılacağını bildirmişti.

Bunun üzerine çoğunluğu gençlerden oluşan göstericiler, yolsuzluk iddialarını ve hükümetin sosyal medyayı kapatma kararını protesto etmek için parlamento binasına doğru yürüyüşe geçmişti.

Yetkililer, şiddet olaylarının artırmasının ardından parlamento çevresindeki önemli bölgelerde yerel saatle 22.00'ye kadar sokağa çıkma yasağı ilan etmişti.

PROTESTOCULAR KİM?

BBC Türkçe konuya ilişkin haberinde, protestoların daha önce ülkede görülenlere pek benzemediğini, sosyal medyada tetiklenerek, önderliğini gençlerin yaptığını yazdı.

Habere göre, eylemciler kendilerini Z kuşağı (1997- 2012 arası doğanlar) olarak tanımlıyor. Protestoları yöneten merkezi bir lider kadrosu yok ama bir dizi gençlik kollektifi itici güç olarak ortaya çıktı. Bu gruplar internet üzerinden eylem çağrıları ve güncellemeler yapıyor.

Nepal'in en büyük şehirleri başkent Katmandu, Pokhara ve İtahari'deki kolej ve üniversite öğrencilerine eylemlere katılım çağrısı yapıldı.

Hükümet ise başkent Katmandu ve diğer bölgelerde yaşanan olayları araştırmak üzere soruşturma komitesi kurulduğunu duyurdu.

New York Times'ın haberinde ise geçen hafta erişime kapatılan sosyal medya platformlarının ülkede erişilebilir hale geldiği belirtildi.

Eylemciler parlamento binası ve diğer hükümet binalarına girmeye çalışırken, güvenlik güçleri göz yaşartıcı gaz ve basınçlı su kullandı.

Protestocular ayrıca, çeşitli önde gelen siyasetçilerin evlerine saldırıp, yağmaladı. Bunlar arasında Oli ve daha önceki başbakanlardan Sher Bahadur Deuba'nınki de var. Siyasi parti merkezleri de hedef alındı.

MYK Video: Nepal'de, sosyal medya yasağı nedeniyle başlayan protestolar sırasında, Maliye Bakanı Bishnu Paudel'in sokakta kovalanıp, dövüldüğü, ardından soyularak nehre kovalandığı bildirildi. Bu anlara ait olduğu iddiasıyla sosyal medyada görüntüler de paylaşıldı. #MYKHaber pic.twitter.com/X4RS5eJwsx

— MYKibris.com (@MYKibris) September 10, 2025

BAŞBAKAN OLİ, PROTESTOLAR NEDENİYLE İSTİFA ETTİ

Kathmandu Post'un haberine göre, Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamada, şiddetli protestolar ve hükümete gelen tepkilerin ardından Başbakan Oli'nin istifa ettiği duyuruldu.

Şiddetli protestolarla sarsılan ülkede İçişleri Bakanı Ramesh Lekhak'ın ardından Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ramnath Adhikari da görevinden istifa ettiğini bildirmişti.

Başbakan Oli, yaptığı açıklamada, barışçıl "Z kuşağı" protestolarının belirli unsurların sızması nedeniyle şiddetlendiğine işaret ederek, hükümetin yeni neslin taleplerine hiçbir zaman olumsuz yaklaşmadığını söylemişti.

Hayatını kaybedenlerin yakınlarına başsağlığı dileyen Oli, "Anayasal kurumları koruma girişimlerimiz nedeniyle çok talihsiz olaylar yaşandı." ifadesini kullanmıştı.

Oli, artan gerilim üzerine tüm partileri toplantıya çağırarak, "Barışçıl ve diyaloğa dayalı çözüm arayışında olmalıyız." demişti.

SİYASİ FİGÜRLER HEDEF ALINDI

Çeşitli bölgelerde ilan edilen sokağa çıkma yasağına rağmen gösteriler ikinci gününde şiddetlenerek sürerken protestocular, siyasi figürler ve bakanları hedef aldı.

Protestocuların, Nepal İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanı Gurung'un evini ateşe verdiği, Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı Bishnu Paudel'in evini ise taşladığı bildirildi.

İstifasını duyuran İçişleri Bakanı Lekhak'ın evinin de saldırıya uğradığı kaydedilirken, eski Başbakan Sher Bahadur Deuba'nın evinin önündeki protestoculara saldırı öncesi müdahale edildiği belirtildi.

BAŞBAKAN OLİ'NİN KONUTU ATEŞE VERİLDİ

Öte yandan göstericiler, iktidardaki Nepal Kongre Partisinin Sanepa bölgesindeki merkez ofisini ateşe verdi.

Sabahın erken saatlerinde Başbakan Oli'nin konutuna girmeye çalışan göstericiler, polis müdahalesiyle karşılaştı. Öfkeli kalabalık, ardından Oli'nin iki konutunu da ateşe verdi.

Nepal ordusu, artan olaylar nedeniyle bakanları konutlarından helikopterlerle tahliye etmeye başladı.

Güvenlik endişeleri nedeniyle Katmandu'daki Tribhuvan Uluslararası Havalimanı'nda bugünkü tüm iç ve dış hat uçuşları iptal edildi.

PROTESTOCULAR PARLAMENTO BİNASINI ATEŞE VERDİ

The Kathmandu Post gazetesinin haberine göre, federal parlamento binası ve yüksek mahkeme binası ateşe verildi.

Devlet binalarına yapılan bu saldırıların ardından Nepal ordusu, polis ve üst düzey yetkililer, protestoculara itidal ve siyasi diyalog çağrısında bulundu.

Sosyal medya platformlarında, parlamento binasının dumanlarla kaplı olduğu görüntüler paylaşıldı.

BÜYÜKELÇİLİKLERDEN İTİDAL ÇAĞRISI

Avustralya, Finlandiya, Fransa, Japonya, Güney Kore, İngiltere ve ABD'nin Katmandu Büyükelçiliklerinden ülkedeki toplumsal olaylara ilişkin ortak açıklama yapıldı.

Şiddet olayları ve can kayıplarından üzüntü duyulduğu belirtilen açıklamada, hayatını kaybedenlerin ailelerine başsağlığı mesajı verildi.

Açıklamada, "Tüm tarafları azami itidal göstermeye, daha fazla gerilimden kaçınmaya ve temel hakların korunmasını sağlamaya çağırıyoruz." ifadesi kullanıldı.

Hindistan Dışişleri Bakanlığından yapılan ayrı bir açıklamada da olayların yakından takip edildiği ve barışçıl şekilde çözülmesinin umulduğu kaydedildi.

NEPAL CUMHURBAŞKANI PAUDEL'DEN GÖSTERİCİLERE "İTİDAL VE DİYALOG" ÇAĞRISI

Yerel basındaki haberlere göre, Paudel, tüm vatandaşlardan mevcut krizin barışçıl çözümüne katkıda bulunmalarını talep etti.

Paudel, "Herkese çağrım, itidalli davranmaları, ülkeye daha fazla zarar gelmesini engellemeleri ve diyalog sürecine katılmalarıdır." ifadesini kullandı.

Öte yandan Cumhurbaşkanı Paudel, Başbakan Khadga Prasad Sharma Oli'nin istifasını onayladığını açıkladı.

Cumhurbaşkanlığı Ofisinden yapılan açıklamada da anayasanın 77'inci maddesinin 3'üncü fıkrası uyarınca yeni Bakanlar Kurulu kurulana kadar mevcut kabinenin görevine devam edeceği belirtildi.

ORDUDAN DİYALOG ÇAĞRISI

Nepal Genelkurmay Başkanı Ashok Raj Sigdel de devam eden protestolara ilişkin görüntülü mesaj yayımladı.

Sigdel, barışı ve güvenliği sağlamanın tüm vatandaşların görevi olduğunu vurgulayarak göstericilere diyalog çağrısı yaptı.

Gösterilerde çok fazla can ve mal kaybı olduğunu hatırlatan Sigdel, protestoların durdurulmasını istedi.

Ordudan yapılan diğer bir açıklamada ise birliklerin, gece saatlerinde harekete geçirileceği duyuruldu.

TÜRKİYE DIŞİŞLERİ'NDEN UYARI

Türkiye Cumhuriyeti (TC) Dışişleri Bakanlığı, Nepal'deki güvenlik durumunun, ülkede yaşanan son gelişmelerin ardından hassasiyet taşıdığını belirterek, Türk vatandaşlarına, bu ülkeye zorunlu olmadıkça seyahatten kaçınmaları tavsiyesinde bulundu.

Bakanlık, Nepal'e yönelik güvenlik ve seyahat duyurusu yayımladı.

Duyuruda, Nepal'deki güvenlik durumunun, ülkede yaşanan son gelişmelerin ardından hassasiyet arz ettiği belirtildi.

Duyuruda, "Bu çerçevede vatandaşlarımızın zorunlu olmadığı sürece Nepal'e seyahat etmekten kaçınmaları, ülkede sürekli ikamet eden veya geçici olarak bulunan vatandaşlarımızın tedbirli olmaları ve yerel makamların yönlendirmelerine uymaları tavsiye edilmektedir." ifadesine yer verildi.