İsrail, İran'ın nükleer tesislerini ve karargahlarını vurdu

İsrail İran'ın nükleer tesisleri, balistik füze tesisleri ve askeri karargahlarının vurulduğunu açıkladı ve bunun Tahran'ın nükleer silah edinmesini önleme amaçlı bir operasyonun ilk parçası olduğu uyarısında bulundu.

İran medyası ve görgü tanıkları, Natanz'daki ana uranyum zenginleştirme tesisinde patlamalar duyulduğunu bildirirken, Tahran'ın misilleme amaçlı olası füze ve SİHA saldırıları karşısında olağanüstü hal ilan etti.

İran devlet televizyonu, Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami'nin öldüğünü ve Muhafızlar'ın Tahran'daki karargahının vurulduğunu duyurdu. Televizyon ayrıca başkentin meskun bir bölgesindeki saldırıda bazı çocukların da öldüğünü duyurdu.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu önceden kaydedilmiş videolu mesajında "İsrail tarihinde dönüm noktası olan bir andayız. İsrail birkaç dakika önce Yükselen Aslan Operasyonunu başlattı. İran'ın İsrail'in varoluşuna yönelik tehdidini geri çevirme amaçlı hedefli bir askeri operasyon. Bu operasyon tehdidin ortadan kaldırılması ne kadar sürecekse, o kadar devam edecek." dedi.

İran Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney de yazılı açıklamada İsrail'in "şeytani ve kanlı ellerini" İran'a yönelik bir suçta kullandığını ve "kendisinin de acı bir kader yaşayacağını" belirtti.

Bir İsrail askeri sözcüsü İsrail'in İran'ın orta kesimlerinde bulunan Natanz'daki nükleer tesis dahil "onlarca" hedefe saldırdığını bildirdi. Yetkili İran'ın günler içinde 15 nükleer bomba yapmaya yetecek materyali bulunduğunu savundu.

"ABD ROL OYNAMADI"

ABD, saldırıda herhangi bir rol oynamadığını duyurdu. ABD Başkanı Donald Trump, saldırılardan sonraki ilk açıklamasında, İsrail'in planlarından önceden haberi olduğunu, ancak ABD Ordusu'nun herhangi bir rol oynamadığını söyledi. ABD Başkanı, İran yönetiminin müzakerelere devam edeceğini umduğunu tekrarladı.

Fox News'a konuşan Trump "İran nükleer bombaya sahip olamaz ve müzakere masasına geri dönmeyi umuyoruz. Göreceğiz." dedi.

ABD Başkanı, saldırıdan önce Orta Doğu'daki önemli bir müttefikin bilgilendirildiğini söyledi ancak bu ülkenin hangisi olduğunu açıklamadı.

Axios dergisi ise üst düzey bir İsrailli yetkiliye dayanarak yoğun hava saldırıları dışında İsrail istihbaratı Mossad'ın İran içine çeşitli gizli sabotaj operasyonları gerçekleştirdiğini belirtti. Bu saldırıların İran'ın stratejik füzeleri ve hava savunma kabiliyetlerini hedef aldığı kaydedildi.

"İKİ NÜKLEER BİLİMCİ ÖLDÜ"

İran resmi medyası en az iki nükleer bilimci Fereydun Abbasi ve Muhammed Mehdi Tehranchi'nin Tahran'daki saldırıda öldüğünü bildirdi.

Tel Aviv'deki Ben Gurion Havaalanı ikinci bir emre kadar kapatıldı.

İsrail Savunma Bakanı İsrail Katz, "İsrail devletinin İran'a karşı önleyici saldırısından sonra, kısa süre içinde İsrail devleti ve sivillere karşı bir füze ve SİHA saldırısı bekleniyor." dedi.

İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir de on binlerce askerin göreve çağrıldığını ve sınır bölgelerinde hazır tutulduğunu belirtti.

Zamir "Öncekilere hiç benzemeyen tarihi bir operasyondayız. Bu, bizi yok etmeye niyetli bir düşmana karşı varoluşsal bir tehdidi önlemek için kritik bir operasyon." dedi.

"İSRAİL VE ABD AĞIR BİR BEDEL ÖDEYECEK"

İran Ordusu Sözcüsü İsrail ve başlıca müttefiki ABD'nin "ağır bir bedel ödeyeceğini" söyledi ve Washington'ı saldırıya destek olmakla suçladı.

Bir İsrailli yetkili de İsrail'in saldırılar konusunda Washington ile koordine olduğunu belirtti. Ancak ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ABD'nin saldırıya karışmadığını ve İsrail'in tek taraflı hareket ettiğini söyledi. Rubio "Açık olayım: İran ABD çıkarlarını ve personelini hedef almamalı." dedi.

Dışişleri Bakanlığı, İsrail'deki tüm ABD hükümeti çalışanlarının ve ailelerinin "ikinci bir emre kadar sığınak bulmaları" çağrısı yaptı.

HAM PETROL FİYATLARINDA YÜZDE 10'LUK ARTIŞ

Saldırı haberinin duyulmasından sonra ham petrol fiyatlarında yüzde 10'luk artış oldu. Yatırımcıların İran ve İsrail arasındaki bir çatışmanın bölgeden enerji arzına darbe vurabileceğinden kaygılı oldukları kaydedildi.

TRUMP "İRAN'LA ANLAŞMAYA YAKINIZ" DEMİŞTİ

ABD Başkanı Donald Trump, daha önce İran ile bir anlaşmaya yakın olduklarını söylemiş ve İsrail'e bu ülkeye saldırmama çağrısı yapmıştı. Trump İsrail'in İran'a saldırmasının "çok muhtemel" olduğunu da doğruladı ancak saldırının her an gerçekleşebileceğini söylemekten kaçınmıştı.

ABD Başkanı Trump, "büyük çatışma" riski nedeniyle bölgedeki Amerikalı çalışanların sayısının azaltıldığını söylemişti.

Trump Perşembe günü yaptığı açıklamada "İyi bir anlaşmaya oldukça yakınız" demiş ve İsrail'in İran'a olası saldırısının "her şeyi bozabileceğini" savunmuştu.

Donald Trump'ın Ortadoğu temsilcisi Steve Witkoff 15 Haziran'da Maskat kentinde İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ile görüşecekti.

Trump'ın geçtiğimiz günlerde, uzun süredir diplomatik yaklaşımdan çok askeri saldırıyı savunan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile 40 dakika süren ve "gergin" geçtiği belirtilen bir telefon görüşmesi yapmıştı.

İRAN'A UYARI YAPILMIŞTI

Pazartesi günü Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) İran'ın, nükleer silahların yayılmasının önlenmesine yönelik yükümlülüklerini ihlal ettiğini açıkladı.

İran raporun İsrail tarafından sağlanan "sahte belgelere" dayandığını ve kararın siyasi olduğunu savundu; zenginleştirilmiş uranyum üretimini "önemli ölçüde artıracağını" duyurmuştu.

Pentagon yetkilileri 11 Haziran Çarşamba günü, İran'ın nükleer silah üretmeye doğru ilerlediğine dair "birçok belirti" olduğuna inandıklarını söylemişti.

İran, uranyum zenginleştirme programının sivil amaçlı enerji üretimine yönelik olduğunu ve atom bombası üretmeye çalışmadığını söylüyor.