Güney'de son karar: MİK standardı dışındaysa hellim/halloumi adını taşımayacak

Güney Kıbrıs’ta üretilen ve ihraç edilen ürün konusunda Hukuk Dairesi son kararı verdi.

"Χαλλούμι/Hellim /Halloumi" ürününün Menşe İsmi Korumalı (MİK) ürün olarak tescil edildiği 1 Ekim 2021’den bu yana konuyla ilgili kargaşa sürüyordu.

Hukuk Dairesi'nin aldığı kararla, artık Güney'den, üçüncü ülkelere ihraç için dahi MİK standardı dışında üretilen ürünler hellim/halloumi ismini taşıyamayacak.

Hukuk Dairesi raporunda ilgili bakanlıklara konuyla ilgili gerekli önlemleri alma çağrısı yaptı.

Rum Ticaret ve Tarım bakanlıklarının talebi üzerine hazırlanan ve dün muhataplarına teslim edilen raporun, bugüne kadar gerek Güney Kıbrıs piyasasında, gerek Avrupa Birliği’nde gerekse üçüncü ülkelerde MİK standartları dışında üretilmiş ancak üzerinde “hellim/halloumi” yazan ürünler için “bomba etkisi” yaptığı bildirildi.

Güney'de yayımlanan Fileleftheros gazetesi kararının detaylarını şöyle yazdı:

“Artık hellim ismini taşıyan, standartları birbirinden farklı iki ürün, yani 'MİK hellim' ve 'ticari marka altında hellim' piyasaya sürülemeyecek. Dolayısıyla hellimin MİK olarak tescil edildiği 1 Ekim 2021’den itibaren, üçüncü ülkelere satılmak üzere olsa dahi, hellim adı altında MİK standardının dışında çeşitli standartlarda ürün üretilemeyecek. Üretimde kullanılacak süt oranına da ‘en önemli standartlardan biri’  vurgusu ile özel atıf yapılan rapora göre küçükbaş hayvan sütü inek sütünden fazla olmak zorunda.”

Karara ilişkin atılacak adımların önümüzdeki hafta Başkanlık Sarayı’nda düzenlenecek ve tarafların katılcağı toplantıda kararlaştırılacağı kaydedildi.

“MENŞE İSMİ KORUMALI” ÜRÜN SÜRECİ

Kıbrıs helliminin “Menşe İsmi Korumalı” ürün olarak Avrupa Komisyonu tarafından tescil edilmesine ilişkin 12 Nisan 2021’de alınan karar 1 Ekim 2021’de yürürlüğe girmişti. Hellim ihracatının 2024 yılına kadar Avrupa standartlarına uygun olması için bir geçici uyum süreci verilmişti.

Kıbrıslı Türk hellim üreticilerinin de bu koruma kapsamında yer alacağı bildirilmiş, hellim peynirinin ve yapıldığı sütün AB hayvan ve halk sağlığı standartlarına uygun olması istenmişti.

İSTENEN STANDARTLAR

Kullanılan hayvan yeminin AB denetiminde olması gerekiyor.

Hellimde kullanılacak sütün üretileceği hayvan ırkı da AB kriterleri arasında yer alıyor.

Hellimin üretileceği tesis AB kriterlerinde olmak zorunda. MK ürün satışı için kapalı bir sistem olan “Milk Chanalling” sisteminin yerleştirilmesi gerekiyor. Milk Chanalling zinciri sütün hayvan hastalıklardan ari işletmelerinden soğutuculu kamyonetlerle sütün toplanması ve gerekli denetimlerini başarı ile tamamlamış işletmelerde işlenmesini içeriyor.

Aynı zamanda hellimin, inek sütünden değil, 2024'a kadar yüzde 24'ü sonrasında ise en az yüzde 51'i keçi veya koyun sütü olacak şekilde üretilmesi gerekiyor.