Anlaşma sabah başlıyor: Serbest bırakılacak Filistinli mahkumlar kimler?

İsrail ile Hamas arasında varılan geçici ateşkes anlaşmasının 24 Kasım Cuma günü sabah saat 08:00'de başlayacağı duyuruldu.

Ateşkesin dört gün süreceği ve bu süre zarfında 13 kişilik bir rehine grubunun serbest bırakılacağı açıklandı. Katar, taraflar arasında arabuluculuk yaparak anlaşmanın bir parçası olarak belirlenen rehinelerin serbest bırakılacağı tarihi bildirdi. Ateşkesin ardından insani yardımların Gazze'ye ulaştırılmasına başlanacak.

Gazze Şeridi'ni kontrol eden Hamas, ateşkesin cuma sabahı itibariyle başlayacağını doğruladı.

Savaşan taraflar ateşkesin dört gün süreceğini açıklarken, uluslararası toplum "geçici ateşkes" olarak adlandırılan bu dönemde insani yardımların sağlanmasını ve rehinelerin serbest bırakılmasını amaçlıyor.

Hamas, 7 Ekim saldırısı sırasında 240 İsrailli rehine aldığını iddia etmişti. Ateşkes anlaşması, İsrail'de tutuklu bulunan 150 Filistinliye karşılık Gazze'de tutulan 50 İsrailli rehinenin serbest bırakılması ve insani yardımların Gazze'ye girişine izin verilmesini içeriyor.

150 Filistinli tutuklunun arasında kadınlar ve 19 yaş altındaki gençler bulunuyor. Serbest bırakılacak İsraillilerin ise dört gün boyunca evlerine dönmeleri planlanıyor.

Ateşkesin şartları arasında İsrail'in Gazze'nin kuzeyindeki hava trafiğini  her gün sabah 10'dan akşam 4'e kadar durdurmayı, saldırmamayı ve tutuklamamayı kabul etmesi yer alıyor. Ayrıca İsrail, Gazze'nin kuzeyindeki hava trafiğini dört gün boyunca, güneydeki hava trafiğini ise bir gün boyunca durdurmayı kabul etti. Rehinelerin İsrail dışında Gazze ile sınırı olan Mısır üzerinden nakledilmesi bekleniyor.

Filistin Esirler Cemiyeti, 22 Kasım itibariyle İsrail'in elinde 88'i kadın ve 250'si 17 yaş altı çocuk olmak üzere toplam 7,200 tutuklu bulunduğunu açıkladı.

SERBEST BIRAKILACAKLAR LİSTESİNDEKİ FİLİSTİNLİ MAHKUMLAR KİMLER?

Hamas, çarşamba günü yaptığı açıklamada söz konusu Filistinli mahkumların kadın ve çocuklardan oluştuğunu belirtirken, anlaşmanın aynı zamanda kuşatma altındaki bölgenin her tarafına yardım, tıbbi malzeme ve yakıt taşıyan yüzlerce kamyonun girişini de içerdiğini söyledi.

İsrail hükümeti de olası bir takasın ikinci aşamasını teklif ederken, serbest bırakılması muhtemel 300 Filistinli mahkumun listesini yayınladı.

Listede mahkumların yaşları ve hangi suçlamalarla tutuldukları da yer alıyor. "Taş atmak'' ve "bölgesel güvenliğe zarar vermek" en yaygın suçlamalar arasında yer alıyor.

Diğerleri ise yasadışı terör örgütlerini desteklemek, yasadışı silah suçlamaları, kışkırtma ve en az iki cinayete teşebbüs suçlamasıyla tutuklu olarak listeleniyor.  Öte yandan bazı kişilerin Hamas ve diğer İslami militan gruplara üye oldukları belirtiliyor ancak tutukluların birçoğu herhangi bir örgüte üye olarak listelenmiyor.

FİLİSTİNLİ MAHKUMLARIN ÇOĞU 16-18 YAŞ ARASI ERKEKLER

Serbest bırakılabilecekler listesinde yer alan Filistinli mahkumların çoğu 16-18 yaş arası erkek gençler. Birleşmiş Milletler tanımına göre halen çocuklar.

Filistin Tutuklular ve Eski Mahkumlar İşleri Komisyonu Başkanı Kadura Fares, CNN'e yaptığı açıklamada, şu anda İsrail hapishanelerinde yaklaşık 8 bin 300 Filistinli mahkumun tutulduğunu söyledi.

Bunların 3 binden fazlasının İsrail'in "idari tutukluluk" olarak adlandırdığı şekilde tutulduğunu söyleyen Fares, bunun kendilerine yöneltilen suçlamaları bilmeden ve devam eden bir yasal süreç olmaksızın tutuldukları anlamına geldiğini sözlerine ekledi.

85 KADIN VE 350 ÇOCUK DA GÖZALTINDA

Fares ayrıca yaklaşık 85 kadın ve 350 çocuğun da gözaltında olduğunu sözlerine ekledi.

İsrail, Hamas'ın 7 Ekim'deki saldırılarından bu yana tutuklamalarını arttırdı. İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutukluların sorunlarıyla ilgilenen bir sivil toplum kuruluşu olan Filistin Esirler Cemiyeti'ne göre, sadece o ay içinde işgal altındaki Batı Şeria ve Kudüs'te 2 bin 70 tutuklama belgelendi. Bu sayıya 145 çocuk ve 55 kadın da dahil.

Filistin Yönetimi Başbakanı Muhammed Ştayyeh geçen hafta Reuters'a yaptığı açıklamada İsrail'in bir rehine anlaşması öncesinde tutuklamalara hız verdiğini iddia etmiş, "İsrail bir esir takasına hazırlanıyor ve sırf böyle bir anlaşmaya hazırlandıkları için ellerinden geldiğince çok insanı tutukluyorlar" demişti. 

HAMAS, GAZZE'DE 236 REHİNE TUTUYOR

Çarşamba günü gerçekleşen diplomatik atılım, Filistinli tutukluların ailelerinin yanı sıra İsrailli rehineler için de bir umut ışığı oldu.

İsrail ordusunun verdiği son rakamlara göre Hamas, Gazze'de aralarında 26 ülkeden yabancı uyrukluların da bulunduğu 236 rehine tutuyor. 

Şu ana kadar ikisi Amerikalı, ikisi İsrailli kadın olmak üzere dört rehine serbest bırakıldı. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), Hamas tarafından kaçırılan bir İsrail askerinin İsrail güçleri tarafından kurtarıldığını açıkladı.

İsrail Kabine Sekreterliği, anlaşmanın ilk aşamasında 150 tutuklunun dört gün içinde dört aşamada serbest bırakılacağını belirtirken, her gün en az 10 İsrailli tutuklunun İsrail güvenlik güçlerine teslim edilmesi karşılığında 300 kişilik tutuklu listesinden daha fazla Filistinlinin serbest bırakılabileceğini söyledi.

İsrail, anlaşma uyarınca bu dört gün boyunca çatışmalarda bir durgunluk yaşanacağını söyledi.