BM'de Filistin görüşüldü... Tanıma için New York Çağrısı

Birleşmiş Milletler'de (BM) 28 - 30 Temmuz tarihleri arasında gerçekleşen yüksek düzey katılımlı uluslararası Filistin Konferansı, iki devletli çözüme destek vurgusuyla sona erdi.

New York'taki BM Genel Merkezi'nde 130'a yakın ülkenin üst düzey yetkililerini bir araya getiren Yüksek Düzeyli Uluslararası Konferans'ta, 3 gün süren oturumların ardından New York Çağrısı ve New York Bildirisi kabul edildi.

Fransa, Suudi Arabistan ve aralarında Türkiye'nin de bulunduğu eş başkanların düzenlediği konferansa, İsrail'in yanı sıra ABD'nin de katılmaması dikkat çekti.

BM GENEL SEKRETERİ'NDEN "KIRILMA NOKTASINA GELİNDİ" UYARISI

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ise iki devletli çözüme ilişkin "kırılma noktasına" gelindiği konusunda uyardı.

"Filistinliler için devlet kurma bir ödül değil, bir haktır." vurgusunda bulunan Guterres, uluslararası topluma sadece iki devletli çözüm vizyonunu canlı tutma çağrısı yapmadığını, aynı zamanda bunu gerçeğe dönüştürmek için acil, somut ve geri döndürülemez adımlar atılması gerektiği çağrısı yaptığının altını çizdi.

"İŞGALİN GÜVENLİK GETİRMEDİĞİNİ KABUL EDELİM"

Sürece Gazze'den başlanması gerektiğini ifade eden Guterres, "Gazze, felaketlerin birbirini izlediği bir çöküşe sürüklendi." uyarısında bulundu.

BM Genel Sekreteri, "Filistin devletinin kurulması ile İsrail'in güvenliği arasında sahte bir tercih yaratılmasını reddedelim. İşgalin güvenlik getirmediğini kabul edelim. İsrail'in meşru güvenlik kaygıları nasıl ciddiye alınmalıysa, Filistin halkının meşru hakları da aynı şekilde ele alınmalıdır." vurgusunu yaptı.

TÜRKİYE'DEN DESTEK MESAJI

Konferansta Türkiye'yi Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz temsil etti.

Yılmaz, konferans marjında yaptığı konuşmada, "İsrail'in Gazze'de işlediği soykırım, uluslararası düzende kara bir lekedir." mesajını verdi.

Filistin devletini tanımayan ülkelere çağrıda bulunan Yılmaz, "Bu çerçevede, tanınma yönündeki tüm son adımları memnuniyetle karşılıyoruz. Bu acil siyasi adımların yanı sıra Filistin yönetimine mümkün olan her şekilde kapasite geliştirme konusunda da yardımcı olmalıyız." ifadelerini kullandı.

TANIMAYA YÖNELİK ÇAĞRILAR

Avustralya, Kanada, Fransa ve İspanya'nın da aralarında bulunduğu 15 ülke ise "New York Çağrı'sıyla İsrail - Filistin meselesinde iki devletli çözüme olan güçlü bağlarını" vurguladı.

Filistin devletini henüz tanımamış veya tanıma yönünde olumlu görüş bildirmemiş devletlere bu yönde adım atma çağrısı yapılan açıklamada, "İki devletli çözüm yönünde atılması gereken temel bir adım olarak, Filistin devletini halihazırda tanımış olan ya da tanımaya yönelik iradesini veya olumlu değerlendirmesini beyan etmiş bulunan ülkeler, bu yönde henüz adım atmamış olan tüm devletleri, söz konusu çağrıya katılmaya davet etmektedir." ifadelerine yer verildi.

İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜME YOĞUN DESTEK

Diğer taraftan Türkiye ile 16 ülkenin yanı sıra Avrupa Birliği (AB) ile Arap Birliği'nin yayımladığı New York Bildirisi'nde de İsrail'in Gazze'deki sivillere ve sivil altyapıya yönelik saldırıları, şehirdeki kuşatma ve açlık güçlü bir şekilde kınandı.

Bildiride, İsrail saldırılarının yıkıcı bir insani felakete yol açtığı belirtilirken, Gazze'deki savaşın derhal sona ermesi ve İsrail güçlerinin Gazze'den tamamen çekilmesi gerektiğinin altı çizildi.

MALTA DA ÖNCESİNDE TANIMA AÇIKLAMASI YAPTI

Öte yandan, Malta da BM Genel Kurulu sırasında Filistin Devleti'ni resmen tanıyacağını açıklamıştı.

TRT Haber’in aktardığına göre Malta Başbakanı Robert Abela'nın yaptığı bu açıklama, İngiltere Başbakanı Keir Starmer’ın benzer bir adım atmasından birkaç saat, Fransa’nın da tanıma planlarını duyurmasından ise sadece günler sonra geldi.

Malta hükümeti, mayıs ayında Filistin'i tanıma planlarını açıklamış ve bunun BM’nin haziran ayındaki bir konferansında yapılacağını duyurmuştu. Ancak konferans ertelenmişti.

KANADA: EYLÜL'DE TANIYACAĞIZ

Kanada Başbakanı Mark Carney, İsrail'in, işgal ettiği Gazze'deki uygulamalarını kınarken, eylülde yapılacak Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda Filistin'i "devlet olarak tanıyacaklarını" belirtti.

Carney, basın toplantısında yaptığı açıklamada, "Eylül 2025'te gerçekleşecek Birleşmiş Milletler'in 80'inci Genel Kurulu'nda Filistin devletini tanımayı planlıyoruz. Bunu yapmayı düşünüyoruz çünkü Filistin yönetimi, uzun süredir ihtiyaç duyulan reformlara öncülük etmeyi taahhüt etti." ifadelerini kullandı.

On binlerce Filistinlinin İsrail tarafından öldürüldüğünü ve binlercesinin "kıtlığın eşiğinde" olduğunu söyleyen Carney, "Kanada, İsrail hükümetinin Gazze'deki durumu bu denli kötüleştirmesini kınıyor." dedi.

İki devletli çözüme uzun yıllardır bağlı olduklarını vurgulayan Carney, bu süreçte bekledikleri barışı bulamadıklarını ve artık bu yaklaşımın sürdürülebilir olmadığını düşündüklerini kaydetti.

Mayıs ayında İrlanda, Norveç ve İspanya da Filistin'i bağımsız bir devlet olarak tanımıştı.

TRUMP'TAN KANADA'YA: KARAR TİCARET ANLAŞMASINI ZORLAŞTIRACAK

ABD Başkanı Donald Trump, Kanada'nın eylülde Filistin devletini tanıyacağını açıklamasının, bu ülkeyle ticaret anlaşmasına varmayı zorlaştıracağını belirtti.

Trump, Truth Social hesabından konuya ilişkin paylaşım yaptı.

Kanada'nın Filistin'i tanıyacağını açıklamasına değinen Trump, "Bu, onlarla ticaret anlaşmasına varmamızı çok zorlaştıracak." ifadesini kullandı.