Google, Meta ve İsrail ordusu "basın özgürlüğü düşmanları" listesinde

Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF), 2025 yılına ait "Dünya Basın Özgürlüğü Düşmanları" listesini açıkladı. Bu yılki liste, "politik", "güvenlik", "ekonomi", "yasal" ve "sosyal" olmak üzere beş başlık altında hazırlandı.

ABD merkezli teknoloji devleri Alphabet (Google, YouTube) ve Meta (Facebook, Instagram, Threads), medyayı ekonomik olarak zayıflatmakla suçlanarak "ekonomi" kategorisinde yer aldı.

RSF'ye göre, Google, YouTube, Facebook, Instagram ve Threads, Amazon ile birlikte Çin hariç dünya reklam piyasasının yüzde 56’sını kontrol ediyor. Bu durumun, geleneksel medyanın gelir kaynaklarını daraltarak gazeteciliğin sürdürülebilirliğini tehdit ettiği vurgulandı.

Aynı kategoride, Fransa’da Canal+, CNews, Europe1 ve Le Journal du Dimanche gibi medya kuruluşlarını bünyesinde bulunduran milyarder iş insanı Vincent Bollore, "çoğulcu medyayı tehlikeye atan tekelleşme" nedeniyle listeye girdi.

GAZZE'DE EN AZ 220 GAZETECİ ÖLDÜ

RSF’nin açıklamasında, İsrail ordusunun Ekim 2023'ten bu yana Gazze’de en az 220 gazeteciyi öldürdüğü, bunlardan 62’sinin görev başında hayatını kaybettiği belirtildi. "Uluslararası basının girişine izin verilmeyen bölgede işlenen ihlallerin cezasız kaldığı" vurgulanarak, İsrail ordusu "güvenlik" kategorisinde listeye eklendi.

Aynı başlıkta Çin Komünist Partisi, Myanmar’daki Devlet Güvenlik ve Barış Komisyonu, Burkina Faso Cuntası, Meksika’nın Jalisco Nueva Generacion karteli, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic de yer aldı.

PUTİN, ALİYEV, ERDOĞAN VE ORBAN DA LİSTEDE

"Siyasi" kategoride ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Belarus lideri Alexander Lukaşenko, İran Dini Lideri Ali Hamaney, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ve Macaristan Başbakanı Viktor Orban gibi isimler bulunuyor.

ABD’den ise, Federal İletişim Komisyonu (FCC) Başkanı Brendan Carr, "özgür haberciliği politik amaçlarla baskılamakla" suçlanarak listeye dahil edildi.

TÜRKİYE YİNE GERİLERDE

RSF, Türkiye’nin 180 ülke arasında 159’uncu sırada olduğunu hatırlatarak, 2025 yılı başından bu yana 20 gazetecinin tutuklandığını, bunlardan üçünün halen cezaevinde bulunduğunu açıkladı.

Açıklamada, "2023 seçimlerinden bu yana toplumsal olayları izleyen gazetecilere yönelik şiddet ve gözaltılar arttı. Erdoğan hükümeti, 'yanıltıcı bilgi yayma', 'terör örgütü üyeliği' ve 'Cumhurbaşkanına hakaret' gibi suçlamaları sistemli biçimde kullanıyor." ifadeleri yer aldı.

RSF’ye göre, son 11 yılda 250’den fazla gazeteci "cumhurbaşkanına hakaret" suçlamasıyla yargılandı; bunlardan 19’u sadece 2025’te yargı önüne çıktı.

RSF'DEN UYARI: CEZASIZLIK KADER DEĞİLDİR

RSF Genel Direktörü Thibaut Bruttin, raporun Gazetecilere Yönelik Suçlarla Mücadele Günü (2 Kasım) öncesinde yayımlandığını hatırlatarak, "Gazetecilik haklarına yönelik baskılar giderek çeşitleniyor. Kimileri haber alma özgürlüğünü bastırıyor, kimileri gazetecileri öldürüyor, susturuyor ya da ekonomik olarak zayıflatıyor. Cezasızlık kader değildir; bu ihlalleri işleyenler hesap vermelidir." dedi.